DeFi, czyli zdecentralizowane finanse, stanowią jedną z najważniejszych innowacji tej dekady. To rewolucja w dziedzinie finansów, która zyskała na popularności w 2020 roku (choć pojawiły się po raz pierwszy w 2017 roku).
DeFi ma na celu wyeliminowanie kontroli, jaką banki i instytucje finansowe wywierają nad pieniędzmi, produktami i usługami finansowymi. Dzięki temu można uniknąć sytuacji, w której fundusze są przechowywane w rękach osób trzecich, które mogą je w dowolnym momencie zablokować, jak miało to miejsce w Kanadzie, podczas protestów w Konwoju Wolności w lutym 2022 roku.
Jak działają zdecentralizowane finanse?
Pomyśl o sytuacji, w której nie musisz odwiedzać banku, aby zainwestować swoje oszczędności lub wziąć pożyczkę. Wyobraź sobie szybkie i tanie przelewy na drugi koniec świata oraz pełną kontrolę nad swoimi środkami, niezależnie od tego, gdzie mieszkasz. DeFi (zdecentralizowane finanse) to rozwiązanie, które nie dyskryminuje i daje wszystkim równe prawa. Jest oparte na technologii blockchain i smart kontraktach, co oznacza, że każda transakcja jest niezmienialna i nieodwołalna, co przekłada się na jej bezpieczeństwo.
Zdecentralizowane finanse opierają się na kilku kluczowych elementach:
- Blockchain – to publiczna księga, w której każdy może śledzić transakcje lub zobaczyć zawartość portfela. Działa transparentnie i niezależnie.
- System kryptograficzny – opiera się na technikach szyfrowania, co zapewnia bezpieczeństwo danych w sieci blockchain. Szyfry są dostępne tylko dla nadawcy i odbiorcy kryptowalut, co chroni prywatność i bezpieczeństwo transakcji.
- Smart kontrakty (inteligentne kontrakty) – to umowy zabezpieczone kodem, zapisane w rozproszonej i zdecentralizowanej sieci blockchain. Określają one warunki transakcji i działają automatycznie, co pozwala na zaufane transakcje bez pośredników.
- Yield farming – to proces, w którym dostawcy płynności blokują kryptowaluty, jednocześnie zapewniając płynność finansową dla DeFi. To istotny element ekosystemu.
- SWAP – to szybka wymiana walut, opierająca się na umowie między użytkownikiem a pulą płynności. Działa na zasadzie zrównania wartości walut, co przypomina działanie kantoru wymiany walut. Takie wymiany są możliwe na przykład na PancakeSwap, SushiSwap czy Uniswap.
- Staking – polega na trzymaniu posiadanych kryptowalut w portfelu i “zaangażowaniu” ich w pracę łańcucha bloków. Dzięki temu użytkownik może zarabiać na swoich aktywach. Warto dodać, że staking umożliwiają kryptowaluty, które używają algorytmu Proof of Stake.
- DApps (zdecentralizowane aplikacje) – to aplikacje, których działanie opiera się na rozproszonych węzłach komputerowych. Węzły te posiadają swój własny język programowania i działają w sposób niezależny.
Obecnie większość usług finansowych działa w sposób silnie scentralizowany. Banki, instytucje finansowe i giełdy kontrolują większość aspektów związanych z funduszami, co często prowadzi do niewydolności i wysokich kosztów dla użytkowników. DeFi pozwalają wykluczyć z systemu podmioty kontrolujące. Zamiast tego, wykorzystując automatyczne, oparte na kryptografii rozwiązania, tworzą giełdy i systemy finansowe (na przykład kantory kryptowalutowe), które nie podlegają kontroli osób trzecich. To daje użytkownikom dużą autonomię i zapewnia anonimowość.
W rezultacie, DeFi przekształca sposób, w jaki funkcjonują usługi finansowe, przesuwając władzę z centralnych instytucji na użytkowników. Ta nowa forma finansów jest bardziej dostępna i pozbawiona tradycyjnych ograniczeń, co może przyczynić się do większej sprawiedliwości i efektywności w sektorze finansowym.
Zwolennicy tego systemu mocno wierzą, że to właśnie inteligentne kontrakty staną się fundamentem przyszłej infrastruktury finansowej. Obecny system, który opiera się na bankach, brokerach i giełdach, zostanie zastąpiony przez zupełnie nową generację, opartą na technologii blockchain. Ta nowa infrastruktura będzie niezawodna i transparentna.
Oczywiście poza tym, że DeFi niesie ze sobą wiele korzyści, ma też przed sobą pewne wyzwania. Mała skalowalność i niska wydajność, mogą powodować problemy ze stałą dostępnością. Ponadto, system wciąż ewoluuje, co czyni go podatnym na ataki oszustów. Ważne jest również to, że w przypadku problemów z funkcjonalnością lub utratą środków, użytkownicy DeFi nie mają prawa do kierowania roszczeń wobec żadnej instytucji, ponieważ system jest zdecentralizowany i samoregulujący się.
Gdzie można spotkać DeFi?
System zdecentralizowanych finansów jest już obecnie szeroko wykorzystywany i przewiduje się, że z czasem jego znaczenie będzie jeszcze większe. DeFi znalazło zastosowanie w usprawnianiu różnych aspektów systemów finansowych na całym świecie. Blockchain pomaga w poprawie efektywności instytucji finansowych, a smart kontrakty automatyzują ich operacje, eliminując potrzebę pośredników. Proces ten usuwa obecność osób trzecich i przynosi wiele korzyści. Oto kilka przykładów wykorzystania DeFi:
- ICO (Initial Coin Offering) – dzięki temu rozwiązaniu firmy i przedsiębiorstwa mogą zamienić swoje rachunki bankowe na inteligentne kontrakty i tokeny, bazujące na technologii blockchain. Pozwala to zdobywać wielomilionowe środki na rozwój swoich projektów bez konieczności korzystania z tradycyjnych instytucji finansowych.
- Giełdy DEX – czyli giełdy zdecentralizowane. Są to platformy wymiany, które cechują się brakiem organu nadzorczego. Umożliwia to handel kryptowalutami bez potrzeby zakładania konta czy weryfikacji tożsamości, co pozwala zachować prywatność. Dodatkową zaletą jest brak prowizji od wpłaty i wypłaty środków. DEX-y nie wymagają również deponowania środków. Jedyne, co trzeba zrobić, to podłączyć do giełdy swój portfel. Operacje są bezpieczne, ponieważ wymiana odbywa się bezpośrednio na portfelu użytkownika. Oczywiście takie wymiany mają też swoje wady. Zawsze trzeba upewniać się czy wymieniamy właściwą kryptowalutę, bo do giełdy DEX każdy może dodać nowy token , co w konsekwencji może okazać się oszustwem. Drugim niebezpiecznym aspektem są witryny phishingowe, które mogą podszywać się pod giełdy.
- Platformy pożyczkowe – opierają się w całości na technologii blockchain i smart kontraktach. Są odpowiednikiem w pełni zautomatyzowanego lombardu, umożliwiając użytkownikom pożyczanie i udzielanie pożyczek bez konieczności tradycyjnej weryfikacji zdolności kredytowej.
- Protokoły Yield Farming – platformy, które pozwalają na pożyczanie płynności na DEX w zamian za atrakcyjne odsetki.
- Mosty – umożliwiają przenoszenie kryptowalut między różnymi łańcuchami bloków, co zwiększa interoperacyjność i elastyczność. Przykładem popularnego wielołańcuchowego mostu jest platforma Portal (Wormhole).
Jeśli rozważasz inwestowanie w zdecentralizowane finanse (DeFi), warto przestrzegać pewnych zasad, aby uniknąć potencjalnych pułapek. Oto kilka porad, które mogą uchronić Cię przed kosztownymi pomyłkami:
- Weryfikacja aplikacji i stron: Zawsze dokładnie weryfikuj źródło i autentyczność aplikacji oraz stron internetowych, z których chcesz korzystać. Unikaj podejrzanych źródeł i upewnij się, że używasz oficjalnych platform DeFi.
- Transparentność transakcji: Śledź i monitoruj swoje transakcje w czasie rzeczywistym. Wiele projektów DeFi udostępnia narzędzia do sprawdzania historii transakcji na blockchainie, co pozwala na zachowanie przejrzystości.
- Giełda DEX: Jeśli korzystasz z giełdy zdecentralizowanej (DEX), upewnij się, że jest to rzeczywiście DEX, a nie jej nieuczciwa kopia. Starannie sprawdź adresy URL i oficjalne kanały komunikacji projektu.
- Weryfikacja informacji: Weryfikuj informacje na zaufanych źródłach, takich jak strony internetowe projektów DeFi, fora dyskusyjne, czy opinie innych użytkowników. Możesz także skonsultować się z bardziej doświadczonymi inwestorami lub ekspertami.
- Bezpieczeństwo: Pamiętaj, że w świecie DeFi nigdy nie można być zbyt ostrożnym. Przykładaj dużą wagę do zabezpieczeń swoich portfeli i kluczy prywatnych. Unikaj udostępniania swoich danych osobowych i kluczy prywatnych osobom trzecim.
- Regulacje: Śledź ewentualne zmiany przepisów i regulacji dotyczących DeFi w swoim kraju. Upewnij się, że działasz zgodnie z obowiązującymi przepisami prawnymi.
Branża DeFi rozwija się dynamicznie, i choć ma ogromny potencjał, towarzyszą jej również pewne ryzyka. Wiele krajów stara się uregulować ten sektor, aby zapewnić bezpieczeństwo inwestorom. Rozważając inwestycje w DeFi, warto być świadomym tych kwestii i przestrzegać najlepszych praktyk. DeFi może przyczynić się do rozwiązania wielu problemów obecnego systemu finansowego, ale jednocześnie niesie ze sobą pewne wyzwania i kontrowersje, które trzeba uwzględnić.
Przetestuj swoją wiedzę na Kanga Exchange