18. Co to jest schemat Ponziego?

W świecie kryptowalut często słyszy się o pojęciu “schemat Ponziego”. W rzeczy samej, w lutym 2022 roku wicegubernator indyjskiego banku wywołał kontrowersje, sugerując, że same cyfrowe aktywa są zbliżone do tego schematu i powinny być zakazane. Jednak czy to naprawdę jest takie proste? Czym dokładnie jest schemat Ponziego? Na te pytania postaramy się odpowiedzieć w dzisiejszym artykule. 

Schematy Ponziego – definicja 

Schemat Ponziego, to nic innego jak masowe oszustwo inwestycyjne. Obiecuje on inwestorom wysokie zyski przy minimalnym ryzyku. Jak to działa? Starszym inwestorom wypłaca się zyski ze środków pozyskanych od nowych uczestników. W rezultacie ci najnowsi na liście mogą nigdy nie otrzymać swojej obiecanej inwestycji.

Firmy uczestniczące w tej nielegalnej praktyce skupiają całą swoją uwagę na pozyskiwaniu jak największej liczby nowych klientów.

A teraz trochę historii. Schemat Ponziego swoją nazwę zawdzięcza oszustowi Charlesowi Ponziemu, który stał się znany w 1920 roku. Pierwsze przykłady tego typu oszustw inwestycyjnych sięgają jednak połowy lub końca XIX wieku.

Działanie schematu na przykładzie 

Jesteś inwestorem. Zgłasza się do Ciebie osoba, która obiecuje Ci uzyskanie sporego zysku np. 2000  tysięcy złotych w niedługim odstępie czasu. Ba, nawet składa Ci obietnicę spłaty Twojej inwestycji  wraz z odsetkami na poziomie 20% w ciągu najbliższych 30 dni. Nie analizujesz tematu – zgadzasz się.  W ciągu 30 dni, kiedy ma nastąpić termin Twojej spłaty, tajemnicza osoba nakłania trzy kolejne osoby  do inwestycji. W dniu spłaty przekazuje Ci Twoje 2000 zł + odsetki, które uzyskał od nowych trzech  inwestorów. Zapewne będzie Cię zapraszał do reinwestycji. Dzięki takim działaniom schemat zapętla się i jest w stanie funkcjonować. Wraz z jego rozwojem, tajemnicza osoba musi ciągle wynajdywać nowych inwestorów, którzy nieświadomi dołączą do procederu. W przeciwnym razie nie będzie on w stanie spłacić pozostałych członków schematu. W efekcie, po pewnym czasie projekt przestanie  funkcjonować i być wydolny. Tajemnicza osoba zostanie złapana przez władze lub zniknie z pieniędzmi inwestorów. 

Czy kryptowaluty są schematem Ponziego? 

Gdy zagłębimy się nieco głębiej i przeprowadzimy analizę, odpowiedź stanie się jasna – nie zawsze. Niestety, istnieją projekty oparte na kryptowalutach, które stosują ten schemat. Są one popularne głównie w krajach o niższym poziomie życia, gdzie dostęp do Internetu, niezbędny do własnego badania projektu, jest ograniczony (takie jak Malezja, Indie, Tajlandia). Niestety, czasami są one również polecane wśród polskiej społeczności, dlatego pamiętaj o dokładnym zbadaniu projektu, w który zamierzasz zainwestować.

Podsumowanie 

Dzięki dzisiejszej lekcji zdobyłeś ważną wiedzę na temat schematu Ponziego. Ta wiedza będzie niezwykle przydatna podczas analizy potencjalnych inwestycji oraz przed podjęciem ryzyka. Pamiętaj, że wszelkie inwestycje, które obiecują nierealnie wysokie zyski w bardzo krótkim czasie i praktycznie bez ryzyka, prawdopodobnie są nieuczciwe. Nigdy nie powinieneś inwestować w coś, co jest dla Ciebie nieznane lub czego nie rozumiesz.

Wymieniaj kryptowaluty z Kanga Exchange