Lekcja 5 z 30

5. Co to jest blockchain i jak działa?

Termin blockchain narodził się w 2008 roku wraz z powstaniem Bitcoina. Jednak dopiero w 2015 stał się narzędziem marketingowym, reprezentując symbol rewolucji gospodarczej, politycznej i technologicznej. Dowiedz się, czym jest Blockchain, jak działa i jaka jest jego przydatność.

Definicja Blockchaina

Blockchain to technologia przechowywania i przesyłania danych, która jest bezpieczna, przejrzysta oraz działa bez centralnego organu kontrolnego. Blockchainem nazywamy łańcuch bloków. Mówiąc o blokach, w rzeczywistości mamy na myśli informację cyfrową, która została umieszczona w publicznej bazie danych, czyli łańcuchu bloków. Jest współdzielona przez różnych użytkowników, bez pośredników, co pozwala każdemu sprawdzić jego poprawność.  Matematyk Jean-Paul Delahaye powiedział, że aby zrozumieć, czym jest Blockchain, trzeba sobie wyobrazić „bardzo duży zeszyt, który każdy może swobodnie i bezpłatnie czytać, na którym każdy może pisać, ale którego nie da się wymazać i który jest niezniszczalny”.

Rozkładając nazwę »blockchain« na czynniki pierwsze, otrzymujemy dwa słowa. Blok i łańcuch. Bloki są odpowiedzialne za przechowywanie informacji powiązanych z transakcjami – data, godzina, kwota. Co zatem pozwala nam odróżnić jeden blok od drugiego? Tzw. hash, czyli niepowtarzalny, unikalny kod. Cały łańcuch zaczyna się od bloku genesis – pierwszego bloku.

„Książkowa” definicja blockchain jest bardziej skomplikowana. W leksykonie pojęć na temat technologii blockchain i kryptowalut przeczytamy, że: „Blockchain to rozproszona baza danych, która zawiera stale rosnącą ilość informacji (rekordów) pogrupowanych w bloki i powiązanych ze sobą w taki sposób, że każdy następny blok zawiera oznaczenie czasu (timestamp), kiedy został stworzony oraz link do poprzedniego bloku, będący zaszyfrowanym  »streszczeniem «(hash) jego zawartości”. Przyznajcie, że pierwsza definicja jakoś bardziej do nas trafia.

Działanie Blockchaina

Działanie Blockchainu dla laika może wydawać się skomplikowane. Jednakże wcale tak nie jest. Ta rozproszona księga zawiera informacje, które będą przechowywane w postaci powiązanych ze sobą bloków, których specyfika nie ma być przechowywana na serwerze centralnym, ale na dużej liczbie serwerów zwanych węzłami sieci. 

Każdy blok, do którego zaczynają trafiać nowe dane, dołączany jest do łańcucha – pod jednym warunkiem. Musi zostać przeprowadzona zweryfikowana transakcja. Co to znaczy? Każdy blok jest weryfikowany przez węzły sieciowe zwane „górnikami” przy użyciu technik zależnych od typu Blockchaina (algorytm konsensusu). W Blockchainie Bitcoina technika ta nazywana jest „Proof-of-Work”, dowodem pracy i polega na rozwiązywaniu problemów algorytmicznych.

Blockchain mamy prywatny lub publiczny, służy również do różnych celów:

  • Przeniesienia aktywów (walut, papierów wartościowych, akcji itp.)
  • Lepszej identyfikacji aktywów i produktów
  • Realizacji inteligentnych kontraktów itp.

Na tym etapie możesz zadać sobie pytanie, czy Blockchain jest bezpieczny? Kwestie bezpieczeństwa i zaufania w tej technologii można rozpatrzeć na kilka sposobów. Po pierwsze – dokonując transakcji na Blockchainie, dane użytkownika ograniczają się do podpisu cyfrowego lub samej nazwy. Nie podajesz imienia, nazwiska czy adresu. Jak już wcześniej wspomnieliśmy, w takim łańcuchu bloków ciężko zmienić zawartość bloku poprzedniego. Nie da się więc go edytować, co jest dodatkowym czynnikiem bezpieczeństwa. Jeśli jednak edytowanie transakcji miałoby miejsce, to wówczas wartość skrótu ulegnie zmianie. Jednak następny blok będzie zawierał stary skrót. Zatem – ingerując w jeden blok, tak naprawdę musiałbyś dokonać zmiany we wszystkich następujących po sobie blokach, a tak się nie da, bez powstania jego kolejnej wersji. Raz dodany blok do Blockchaina jest niemożliwy do usunięcia i edycji. 

Algorytmy konsensusu

Satoshi Nakamoto ustanowił algorytm konsensusu pozwalający na zaufanie do sieci, która nie ma scentralizowanej jednostki ani infrastruktury. Przedstawimy Ci dwa główne protokoły używane w Blockchainach: dowód pracy (PoW) i dowód stawki (PoS).

Technologia Blockchain ma nieograniczony potencjał, który nadal nie jest w pełni wykorzystany.

Dowód pracy – Proof of work (PoW)

Satoshi Nakamoto zbudował Bitcoina na protokole konsensusu Proof-of-Work (PoW), który umożliwia wykonywanie inteligentnych kontraktów przez górników i ich moc obliczeniową. Aby zapewnić ich zainteresowanie, otrzymują nagrodę w walucie emitowanej np. w Bitcoinie. Jest to system samowystarczalny.

Dowód pracy jest energochłonny, zużycie energii przez górnika jest więc rekompensowane wynagrodzeniem składającym się z 2 rzeczy: kosztów transakcji i nagrody blokowej, które się zmniejszają co 4 lata (Halving). W momencie wydobycia pierwszego bloku BTC otrzymywało się 50 BTC, a kopać można było na komputerze, obecnie otrzymuję się 6,25 BTC, a kolejny Halving będzie w 2024 roku. Nowe protokoły konsensusu, takie jak Proof-of-Stake , zostały stworzone w celu zmniejszenia zużycia energii.

Dowód stawki – Proof of stake (PoS)

W przypadku mechanizmu konsensusu Proof-of-Stake system stakingu pozwala użytkownikowi łańcucha bloków uczestniczyć w tworzeniu nowych bloków. Musi posiadać i postawić (wprowadzić do gry) określoną ilość danej kryptowaluty (lub tokenów), aby udowodnić, że mają dobre intencje w zabezpieczanie Blockchaina.

Logika jest następująca: jeśli posiadasz duże ilości danej kryptowaluty, nie miałbyś interesu, aby ta waluta straciła wiarygodność, ponieważ spowodowałoby to utratę pieniędzy.

Minimalna kwota tego „dowodu stawki” jest zmienna w zależności od łańcucha bloków, w przypadku Ethereum minimum to 32 ETH, ale w innych przypadkach może nie być minimalnej ilości. Istnieją również pule stawek, które pozwalają kilku graczom połączyć siły i łączyć swoje zasoby, aby dzielić się nagrodami, więc nie musisz mieć 32 ETH, aby uczestniczyć w sieci, jeśli korzystasz z puli.

Wady i zalety technologii Blockchain

Zalety

  • Dzięki wykorzystaniu łańcuchów bloków możemy przesyłać kryptowaluty na całym świecie – tanio i szybko. 
  • Przeprowadzane transakcje są tanie – w przypadku Blockchaina nie ma konieczności weryfikacji przez osoby trzecie. 
  • Najważniejszą cechą tej technologii jest decentralizacja. Blockchain nie przechowuje danych lokalizacji. Takie dane trudno zmanipulować. 
  • Dokładność – zanim blok trafi do łańcucha, musi go zatwierdzić tysiąc, a nawet miliony komputerów na świecie.
  • Żaden kraj, firma czy podmiot nie kontroluje łańcucha bloków rozproszonego  w całej sieci. 
  • Transakcje są wydajne, prywatne i bezpieczne. Możesz je wykonywać 24 / dobę, jeśli tylko masz dostęp do Internetu. 

Wady:

  • Ograniczona ilość transakcji na sekundę, czego doskonałym przykładem jest Bitcoin (dowód pracy zajmuje ok. 10 minut). 
  • Ataki hakerskie – mimo że w przypadku blockchain są one trudne i czasochłonne, to nie da się wykluczyć ich prawdopodobieństwa. 

Technologia ta ma zastosowanie w wielu dziedzinach życia. Znajdziesz ją m.in. w:

  • Sektorze bankowym – umożliwia konsumentom dokonywanie transakcji o każdej porze dnia i nocy. Alior Bank stosuje ją do weryfikacji autentyczności dokumentów klientów.
  • Nieruchomości – wykorzystanie do procesu rejestracji praw własności. 
  • Głosowanie / wybory – eliminowanie oszustw związanych z fałszowaniem głosów wyborczych. System operacyjny neOS zaprezentował aplikację do głosowania opartą na Blockchainie. 
  • Opieka zdrowotna – bezpieczne przechowywanie dokumentacji medycznej pacjentów placówek. Takie rejestry mogłyby być kodowane i przechowywane w łańcuchu danych. Dostęp do nich miałyby tylko osoby upoważnione. 
  • Transport – rejestracja na Blockchainie pochodzenie zakupionych materiałów. Usprawni to również ich weryfikację. 

Jak widzisz nie taki Blockchain straszny, jak może się wydawać na początku, a na pewno ma ogromne możliwości i przyszłość. 

Postaw swoje pierwsze kroki na rynku z Kanga Exchange