W świecie inwestycji często pojawia się termin „schemat Ponziego”. To określenie wraca jak bumerang, zwłaszcza gdy mowa o oszustwach finansowych. W lutym 2022 roku wicegubernator indyjskiego banku centralnego wywołał kontrowersje, sugerując, że kryptowaluty przypominają schemat Ponziego i powinny być zakazane. Ale czy to naprawdę jest takie proste?
Schemat Ponziego – definicja
Schemat Ponziego to rodzaj oszustwa inwestycyjnego, w którym zyski dla wcześniejszych inwestorów są wypłacane z wpłat nowych uczestników, a nie z rzeczywistych zysków z inwestycji. Nazwa pochodzi od Charlesa Ponziego, który zasłynął takim oszustwem na początku XX wieku.
Jak działa schemat Ponziego?
- Obietnica wysokich zysków: Organizator kusi potencjalnych inwestorów obietnicą szybkich i wysokich zysków przy minimalnym ryzyku.
- Brak realnych inwestycji: Zamiast inwestować środki w legalne przedsięwzięcia, organizator wykorzystuje wpłaty nowych uczestników do wypłat dla wcześniejszych inwestorów.
- Zależność od ciągłego napływu nowych środków: Schemat funkcjonuje tylko wtedy, gdy stale przybywa nowych inwestorów. Gdy ich liczba spada, system upada, a większość uczestników traci zainwestowane środki.
Schemat Ponziego a kryptowaluty
Choć same kryptowaluty, takie jak Bitcoin czy Ethereum, nie są schematami Ponziego, zdarzają się projekty kryptowalutowe oparte na tym mechanizmie. Przykładem jest upadek platformy BitConnect w 2018 roku, która obiecywała gwarantowane zwroty z inwestycji, a w rzeczywistości działała na zasadzie schematu Ponziego, powodując straty rzędu miliardów dolarów dla tysięcy inwestorów.
Aktualne przykłady oszustw w świecie kryptowalut
W styczniu 2025 roku Travis Ford, dyrektor generalny firmy Wolf Capital Crypto Trading LLC, przyznał się do oszukania 2,8 tysiąca inwestorów na kwotę 9,4 miliona dolarów. Oszustwo polegało na fałszywych obietnicach wysokich zysków z inwestycji w kryptowaluty. Fordowi grozi teraz kara do pięciu lat pozbawienia wolności.
Innym przypadkiem jest sprawa z listopada 2024 roku, kiedy to dwaj obywatele Estonii, Sergei Potapenko i Ivan Turõgin, przyznali się do prowadzenia schematu Ponziego związanego z fałszywą usługą wydobywania kryptowalut o nazwie HashFlare. Oszukali oni setki tysięcy inwestorów na całym świecie na kwotę przekraczającą 577 milionów dolarów.
Jak rozpoznać i unikać schematów Ponziego w kryptowalutach?
- Obietnice nierealistycznych zysków: Jeśli projekt gwarantuje wysokie zyski w krótkim czasie bez ryzyka, warto zachować ostrożność.
- Brak przejrzystości: Unikaj inwestycji w projekty, które nie ujawniają szczegółów dotyczących sposobu generowania zysków lub nie posiadają jasno określonego modelu biznesowego.
- Nacisk na rekrutację: Jeśli zyski zależą głównie od wprowadzania nowych uczestników, może to być sygnał ostrzegawczy.
- Problemy z wypłatami: Opóźnienia lub trudności w wypłacie środków mogą wskazywać na problemy finansowe projektu.
Podsumowanie
Schemat Ponziego to poważne oszustwo finansowe, które może prowadzić do znacznych strat dla inwestorów. W świecie kryptowalut, ze względu na jego dynamiczny rozwój i brak pełnej regulacji, takie oszustwa mogą być szczególnie powszechne. Dlatego ważne jest, aby dokładnie analizować każdy projekt inwestycyjny, unikać ofert obiecujących nierealistyczne zyski i zawsze prowadzić własne badania przed podjęciem decyzji o inwestycji.
Wymieniaj kryptowaluty z Kanga Exchange
