Protokół Nostr to zdecentralizowany protokół sieciowy o otwartym kodzie źródłowym. Służy do budowania dowolnych aplikacji – od mediów społecznościowych po aplikacje wymieniające Bitcoina. Jest świetną alternatywą głównie dla scentralizowanych platform społecznościowych, takich jak Facebook, Instagram czy YouTube. Nostr pozwala użytkownikom kontrolować udostępniane dane i tożsamość. Jest jednocześnie odporny na cenzurę.
Protokół Nostr – czym jest?
Nostr to skrót od „Notes and Other Stuff Transmited by Relays”. Jest to otwarty protokół, którego celem jest stworzenie odpornej na cenzurę globalnej sieci wymiany danych. Głównie skupia się na ulepszaniu sieci społecznościowych. Nostr nie opiera się na centralnym serwerze. „Władzę” nad protokołem mają użytkownicy ekosystemu i to właśnie oni mogą uruchomić klienta.
Protokół daje użytkownikom kontrolę nad swoimi danymi, tożsamością i nie nakłada na nich żadnych ograniczeń w procesie swobodnego wyrażania swojej opinii. Klienci sieci, pisząc i publikując daną treść, podpisują ją swoim kluczem prywatnym i wysyłają do innych serwerów. Widzisz więc, że ta zdecentralizowana sieć w swoim działaniu wykorzystuje klucze kryptograficzne. Ekosystem Nostr jest wysoce skalowalny i odporny na cenzurę – świetna alternatywa dla scentralizowanych sieci.
Sieć nie opiera się na modelu peer-to-peer. Zamiast tego, każdy użytkownik tego ekosystemu uruchamia lokalnie klienta i publikuje wiadomości do przekaźników Nostr. Inne osoby, które subskrybują te przekaźniki, zostaną powiadomieni o wiadomości. Użytkownicy mogą połączyć się z większą liczbą przekaźników.
Jaka jest idea protokołu Nostr?
Głównie to walka z panującą cenzurą na znanych nam platformach mediów społecznościowych. Nie oszukujmy się – social media są ważnym elementem naszego codziennego życia. Pozwalają nam łączyć się, czy komunikować z innymi. Mają jednak możliwość cenzurowania publikowanych przez nas treści. Ogranicza to swobodę wypowiedzi i wyrażania siebie. Protokół Nostr chce rozwiązać ten problem, abyśmy mogli swobodnie dzielić się swoimi myślami z innymi.
Bez protokołu Nostr, cenzura nadal będzie problemem w mediach społecznościowych.
Co jednak ciekawe, w protokole Nostr użytkownik również może zostać zablokowany! Ale tylko na konkretnym przekaźniku. Efekt? Nadal może on publikować treści, ale na innych przekaźnikach, zachowując swoją tożsamość i swoją bazę zwolenników. Nostr ułatwia swoim klientom znalezienie nowych przekaźników, poprzez rekomendację nowych.
To, na co musimy jeszcze zwrócić uwagę to fakt, że Nostr jest całkowicie odrębnym protokołem. Nie ma nic wspólnego z kryptowalutami ani rozwiązaniami warstwy drugiej. Nie ma swojego blockchaina czy natywnego tokena. Nie zapewnia też użytkownikom transferu wartości przez swoją sieć. Jest jedynie narzędziem, w którym użytkownicy przekazują swoje dane i komunikują się z innymi.
Jak możesz korzystać z Nostr?
Musisz po prostu użyć jednego z jego klientów, aby uzyskać dostęp do sieci. Przeprowadzimy Cię teraz pokrótce przez cały proces.
- Na początku musisz stworzyć prywatną lub publiczną parę kluczy, używając klienta Nostr. Może to być anigma.io lub astral.ninja. Pierwsza opcja tworzy klucze automatycznie. Druga opcja, najpierw grzecznie zapyta, czy chcesz stworzyć taką parę kluczy, a następnie zrobi to za Ciebie. Takie klucze są nazywane tożsamością „self-sovereign” w ekosystemie Nostr. Aby łatwo zarządzać tak stworzonymi kluczami, możesz zainstalować portfel internetowy, który posiada takie funkcje. Do tego grona zaliczymy na przykład portfel Alby, który ma natywną obsługę poleceń Nostr.
- Tak jak w przypadku seeda Bitcoina, wygenerowane klucze zapisujemy i nie dzielimy się nimi z innymi.
- Jeśli stracisz swój klucz prywatny, możesz wygenerować nowy. Jeśli masz taką potrzebę (jesteś osobą, która ma tendencję do gubienia rzeczy/notatek), utwórz wiele kluczy. Jednak pamiętaj, że tego samego klucza możesz używać na wszystkich klientach Nostr.
- Zaktualizuj swój profil. Z klienta, którego używasz, możesz przejść do opcji uzupełniania swojego profilu. Nadaj sobie swoją nazwę, wstaw zdjęcie czy nawet opisz swoją osobę.
- Pora na umieszczanie postów. Po wygenerowaniu profilu będziesz widział posty innych osób. Klient pozwoli Ci wówczas na tworzenie swoich postów czy śledzenie innych (funkcja follow zależy od klienta np. anigma.io na to nie pozwala).
- W zależności od wybranego przez Ciebie klienta możesz teraz szukać użytkowników i nawiązywać nowe znajomości w świecie bez cenzury!
Twórca Nostr
Autorem projektu jest @fiatjaf. Sam pomysł pojawił się pod koniec 2020 roku. Wersja beta protokołu pojawiła się 27 grudnia 2020 roku. Już od samego początku Nostr zyskał wsparcie społeczności deweloperów na Githubie. Co więcej, Nostr otrzymał wsparcie finansowe od samego Jacka Dorseya, założyciela Twittera. To on przekazał 14 BTC na rozwój protokołu i zamieścił hasztag #nostr na swoim profilu.
Jego tweet miał moc, albowiem po wzmiance o Nostr, telegram projektu miał napływ nowych członków. Społeczność tej zdecentralizowanej platformy jest bardzo aktywna i chętnie omawia różne propozycje rozwoju projektu.
Nie tylko Nostr!
Nostr to nie jedyny, zdecentralizowany protokół, który chce walczyć z cenzurą. Istnieje kilka konkurencyjnych projektów, takich jak protokół AT, Mastodon czy Matrix. Wraz z większym hejtem na scentralizowane media społecznościowe takich protokołów będzie tylko przybywać.
Nostr może być jednak fundamentem tego wszystkiego. Pamiętajmy jednak, że wszystkie tego typu zdecentralizowane protokoły, nie mają na celu zastąpienia nam scentralizowanych mediów społecznościowych. Chcą nam jedynie dać własność nad naszymi danymi i naszą prywatnością. Pokazać, że można inaczej!
Podsumowanie
Protokół Nostr ciągle się rozwija i jest otwarty na propozycję innowacji przez swoich użytkowników. Trzeba jednak przyznać, że przyświeca mu szczytny cel. Walka z cenzurą jest niezwykle trudna. Niesie ze sobą wiele wad i zalet. Z niecierpliwością czekamy na dalszy rozwój tego protokołu!
