Powrót

3. Poziom zaawansowany

Ukończono: 0%
Kroki: 0/0
  1. 1. Co to jest Taproot?
  2. 2. Mosty blockchain – co to jest?
  3. 3. Czym jest Ethereum Plasma?
  4. 4. Co to jest Ethereum Casper?
  5. 5. Co to jest dowód Zk-SNARK i Zk-STARK
  6. 6. Co to jest Selfish Minning?
  7. 7. Czym jest spoofing na rynku kryptowalut?
  8. 8. Podpisy Schnorra - co to jest?
  9. 9. MimbleWimble
  10. 10. Cyfrowe prawo własności
  11. 11. Czym są ETFy?
  12. 12. Jak sprawdzić projekt kryptowalutowy – czyli tokenomia kryptowalut
  13. 13. Czym jest atak 51% na blockchain?
  14. 14. Czym jest i jak działa DAO? 
  15. 15. Zero-Knowledge Proof- protokół, który szanuje prywatność
  16. 16. Co to jest EOSREX?
  17. 17. Co to jest Proof of Elapsed Time- dowód upływającego czasu (PoET)?
  18. 18. Mirror Protocol – co to jest?
  19. 19. Aktywa syntetyczne
  20. 20. Jak stworzyć własny NFT?
  21. 21. Czym są likwidacje DeFI?
  22. 22. Nowy system tożsamości - Polygon ID
  23. 23. Fundacja Ethereum i protokół Scroll - czym są?
  24. 24. Czym jest bizantyjska tolerancja błędów?
  25. 25. Czym jest skalowalność technologii blockchain?
  26. 26. Interchain Security- nowy protokół Cosmos (Atom)
  27. 27. Coin Mixing vs. Coin Join - definicja, możliwości i zagrożenia
  28. 28. Czym jest Ethereum Virtual Machine MEV?
  29. 29. Co to są tokeny SoulBound SBD?
  30. 30. Co to jest Lido?
  31. 31. Czym są Threshold Signatures i jak działają?
  32. 32. Technologia blockchain i cyberataki
  33. 33. Skrypt Bitcoina - czym jest i co powinieneś wiedzieć na ten temat
  34. 34. Czym jest zkEVM i jakie są jego podstawowe cechy?
  35. 35. Czy poufne transakcje na blockchainie istnieją? Co to jest Confidential Transaction?
  36. 36. Algorytmiczne stablecoiny – wszystko, co powinieneś o nich wiedzieć
  37. 37. Polygon Zk Rollups - co powinieneś wiedzieć na jego temat?
  38. 38. Co to jest Infura Web3?
  39. 39. Mantle – skalowalność Ethereum L2 – jak działa?
  40. 40. Czym jest NEAR Rainbow Bridge?
  41. 41. Liquid Staking Ethereum i tokeny LSD. Co musisz wiedzieć na ten temat?
  42. 42. 10 najlepszych blockchainowych wyroczni. Jak działają? Czym się różnią?
  43. 43. Czym jest Web3.js i Ether.js? Jakie są między nimi podstawowe różnice?
  44. 44. Czym jest StarkWare i rekurencyjne dowody ważności
  45. 45. Quant Network: Skalowalność przyszłości
  46. 46. Polygon zkEVM - wszystko, co powinieneś wiedzieć
  47. 47. Co to jest Optimism (OP) i jak działają jego rollupy?
  48. 48. Czym są węzły RPC node i jak działają?
  49. 49. SEI Network: wszystko, co musisz wiedzieć o rozwiązaniu warstwy 1 dla DeFi
  50. 50. Rodzaje mechanizmów konsensusu Proof-of-Stake: DPoS, LPoS oraz BPoS
  51. 51. Bedrock: krzywa epileptyczna, która zapewnia bezpieczeństwo!
  52. 52. Czym jest Tendermint i jak działa?
  53. 53. Pantos: jak rozwiązać problem transferu tokenów miedzy blockchainami?
  54. 54. Czym jest szyfrowanie asymetryczne?
  55. 55. Funkcja Base-58 w kryptowalutach
  56. 56. Czym jest i jak działa protokół Nostr?
  57. 57. Czym jest i jak działa most XDAI Bridge?
  58. 58. Porównanie Solidity i Rust: Wybór języka programowania w ekosystemie blockchain.
  59. 59. Czym jest Real-Time Operating System (RTOS)?
  60. 60. Czym jest i jak działa Rinkeby Testnet Ethereum?
  61. 61. Czym jest szyfrowanie probabilistyczne?
  62. 62. Czym jest Pinata w Web 3? Wyjaśniamy!
  63. 63. Czym jest EIP-4337? Czy Ethereum Account Abstraction zmieni Web3 na zawsze?
  64. 64. Czym są audyty inteligentnych kontraktów? Jakie firmy się nim zajmują?
  65. 65. Jak działa portfel AirGapped?
  66. 66. Czym jest proto-danksharding (EIP-4844) na Ethereum?
  67. 67. Czym jest i jak działa zdecentralizowana pamięć masowa?
  68. 68. Jak odzyskać kryptowaluty wysłane na niewłaściwy adres lub sieć? Praktyczny poradnik!
  69. 69. Portfel MPC i Obliczenia Wielostronne: Innowacyjna technologia dla prywatności i bezpieczeństwa.
  70. 70. Podpis progowy w kryptografii: zaawansowana technika podpisywania!
  71. 71. Adres Vanity w kryptowalutach: czym jest i jaka jest jego charakterystyka?
  72. 72. Atak Ponownego Wejścia (Reentrancy Attack) na inteligentnych kontraktach: zagrożenie dla bezpieczeństwa blockchain!
  73. 73. Slither: statyczny analizator dla smart kontraktów!
  74. 74. Sandwich Attack w DeFi: wyjaśnienie i zagrożenia!
  75. 75. Blockchain RPC dla Web3: Kluczowa technologia w świecie zdecentralizowanych finansów!
  76. 76. Re-staking: Korzyści z ponownego delegowania środków w stakingu!
  77. 77. Base: Ewolucja transakcji kryptowalutowych dzięki rozwiązaniu warstwy 2 od Coinbase
  78. 78. IPFS: Nowa era zdecentralizowanego przechowywania danych
  79. 79. Typowe luki i zabezpieczenia mostów w technologii blockchain
  80. 80. JumpNet – nowy sidechain Ethereum
Lekcja 58 z 80

58. Porównanie Solidity i Rust: Wybór języka programowania w ekosystemie blockchain.

Solidity i Rust to dwa języki programowania szeroko stosowane przez programistów Web3. Wykorzystywane są one w celu tworzenia aplikacji działających na blockchainach kompatybilnych z Ethereum Virtual Machine (EVM) oraz Solana.

Ethereum i Solana to dwa z najbardziej wpływowych publicznych blockchainów, które bazują na technologii inteligentnych kontraktów. Otwierają one przed deweloperami możliwość tworzenia różnorodnych aplikacji, w tym decentralizowanych aplikacji (dApps).

W dzisiejszym artykule bliżej przyjrzymy się tym dwóm językom programowania i wyjaśnimy, dlaczego są one wybierane przez programistów pracujących na tych dwóch różnych łańcuchach blokowych.

Solidity – charakterystyka języka programowania

Solidity to język programowania, który umożliwia rozwijanie inteligentnych kontraktów oraz zdecentralizowanych aplikacji. Jest powszechnie używany do tworzenia smart kontraktów i zdobył popularność dzięki swojej podobieństwie do JavaScriptu, co ułatwia naukę i zrozumienie dla programistów.

Zaprojektowany specjalnie z myślą o inteligentnych kontraktach, Solidity jest językiem obiektowym, wysokopoziomowym i statycznie typowanym. Te cechy ułatwiają programistom implementację inteligentnych kontraktów na platformie Ethereum. Język ten został stworzony w kontekście Ethereum Virtual Machine (EVM), działającej jako wirtualny komputer do uruchamiania inteligentnych kontraktów.

Wyróżniające się cechy Solidity to:

  1. Wbudowana funkcjonalność: Solidity oferuje wbudowaną wysoką funkcjonalność, eliminując konieczność tworzenia złożonych instrukcji warunkowych. Warunki mogą być definiowane bezpośrednio w kodzie źródłowym, co ułatwia wykonanie określonych akcji w zależności od warunków.
  2. Wbudowane typy danych: Język obsługuje różnorodne wbudowane typy danych, takie jak ciągi znaków, tablice, liczby zmiennoprzecinkowe i całkowite. Programiści mogą także definiować swoje własne typy danych, co umożliwia tworzenie rozbudowanych inteligentnych kontraktów.
  3. Wsparcie dla cyfrowych aktywów: Solidity umożliwia programistom interakcję między tokenami na blockchainie Ethereum a innymi łańcuchami bloków. To ułatwia tworzenie aplikacji, które obsługują zarówno kryptowaluty, jak i tradycyjne waluty fiat.
  4. Bezpieczne środowisko programowania: Język dostarcza narzędzi, takich jak kompilator, który wspomaga w identyfikacji błędów w kodzie. To zwiększa pewność, że kod będzie działać poprawnie i nie zawierać błędów podczas uruchomienia.

Blockchainy, które umożliwiają tworzenie aplikacji za pomocą Solidity

Solidity to nie tylko język programowania wspierany przez Ethereum. Znajduje on także zastosowanie w innych ekosystemach, takich jak:

  1. Polkadot: Publiczny blockchain, znany ze swojej interoperacyjności. Wykorzystuje parachainy, które umożliwiają różnym blockchainom komunikację i współpracę między sobą.
  2. Polygon: Jest to sidechain Ethereum, oferujący deweloperom możliwość tworzenia skalowalnych i ekonomicznych zdecentralizowanych aplikacji.
  3. Optimism: Blockchain warstwy 2, kompatybilny z Ethereum Virtual Machine (EVM). Zapewnia skalowalność i wydajność, przenosząc obliczenia poza główną sieć Ethereum.
  4. Fuel: Modułowy blockchain, który gwarantuje elastyczną przepustowość i wysoki poziom bezpieczeństwa. Pozwala na tworzenie różnorodnych aplikacji.
  5. Arbitrum: Kolejne rozwiązanie warstwy 2, przenoszące obliczenia poza główną sieć Ethereum w celu poprawy jej wydajności i skalowalności.
  6. Celestial: Blockchain zaprojektowany do dostępu do danych w sieci Ethereum. Obejmuje funkcje, takie jak zamawianie i publikowanie transakcji, chociaż nie obsługuje obliczeń.
  7. Avalanche: Blockchain oparty na konsensusie Proof-of-Stake, dążący do rozwiązania problemów związanych ze skalowaniem blockchaina i zwiększeniem jego efektywności.

Rust – charakterystyka języka programowania

Rust to język programowania, stworzony z myślą o osiąganiu szybkości, niezawodności i efektywności. Jego głównym celem jest dostarczenie programistom narzędzia o wysokim poziomie bezpieczeństwa, minimalizując potencjalne błędy programistyczne, które często prowadzą do awarii.

Język ten oferuje obszerny zestaw narzędzi i bibliotek, przyspieszając oraz ułatwiając proces tworzenia aplikacji. Jest to platforma open-source, oparta na wielu paradygmatach programowania, szczególnie wspierająca podejścia funkcyjne i obiektowe.

Rust wykazuje znaczące podobieństwo do języka C++, ale z istotną różnicą: zapewnia bezpieczeństwo pamięci bez konieczności stosowania tzw. garbage collection. Dzięki temu programiści otrzymują pewność wysokiego poziomu bezpieczeństwa już na etapie kompilacji.

Oto niektóre cechy, które wyróżniają Rust jako język programowania:

  1. Abstrakcje o zerowym koszcie: W Rust można dodawać abstrakcje bez wpływu na wydajność kodu, co oznacza utrzymanie czytelności i jakości kodu na wysokim poziomie.
  2. Interfejsy typów: Rust automatycznie określa typ wyrażenia, ułatwiając programistom pracę z różnorodnymi typami danych.
  3. Mechanizm przenoszenia: Zamiast kopiować dane, Rust wykorzystuje mechanizm przenoszenia, wpływając korzystnie na wydajność i zarządzanie pamięcią.
  4. Dopasowywanie wzorców: Rust oferuje silne wsparcie dla dopasowywania wzorców, które można łączyć z wyrażeniami, co umożliwia większą kontrolę nad przepływem kontroli w programie.
  5. Bezpieczeństwo pamięci: Bezpieczeństwo pamięci w Rust jest osiągane poprzez system własności (ownership). Właściciele pamięci są zarządzani przez zmienne, a język zapewnia bezpieczeństwo pamięci w czasie kompilacji, eliminując potrzebę stosowania garbage collectora, jak to ma miejsce w przypadku języka C++.

Blockchainy, które współpracują z Rust

Głównym łańcuchem bloków, który używa języka programowania Rust jako podstawy, jest Solana. Ponadto, istnieje kilka innych blockchainów, które również wspierają Rust:

  1. Sui: Jest to pierwszy blockchain bez uprawnień, pozwalający na uruchamianie inteligentnych kontraktów napisanych w języku move.
  2. Near: To blockchain warstwy 1, który korzysta z technologii sharding w celu rozwiązania problemu skalowalności. Near również obsługuje język programowania Rust.
  3. Aptos: To kolejny łańcuch bloków warstwy 1, oparty na języku move. Move to język programowania, który wykorzystuje Rust do implementacji inteligentnych kontraktów.

Solidity kontra Rust – starcie ostateczne!

Solidity i Rust – dwa języki, dwa różne cele. Solidity służy do tworzenia inteligentnych kontraktów na platformie Ethereum, podczas gdy Rust jest niskopoziomowym językiem programowania o ogólnym zastosowaniu. Przygotujcie się na pasjonującą konfrontację!

W rundzie bezpieczeństwa, Rust wychodzi na prowadzenie. Dzięki zaawansowanemu systemowi bezpieczeństwa pamięci, Rust zdobywa solidną przewagę nad Solidity, którego mechanizmy bezpieczeństwa nie są tak solidne jak w przypadku Rusta.

Runda druga, czyli szybkość, ponownie przynosi zwycięstwo Rustowi. Solidity, ze względu na swoje wyższe poziomy abstrakcji, pozostaje wolniejszy niż Rust, który osiąga wyższą wydajność w trakcie działania.

Jeśli chodzi o łatwość użytkowania, Solidity wychodzi na prowadzenie. Składnia Solidity jest prostsza i bardziej przystępna dla początkujących programistów niż skomplikowana składnia Rusta, który jest trudniejszy do opanowania.

W rundzie kompatybilności z wieloma łańcuchami, mamy remis. Zarówno Solidity, pomimo swojego związku z Ethereum, jak i Rust obsługują różnorodne blockchainy, co czyni je elastycznymi narzędziami dla różnych projektów.

Kolejna runda – kompletność Turinga. Remis. Oba języki posiadają zdolność do rozwiązywania problemów obliczeniowych o różnej złożoności, co czyni je kompletnymi w definicji Turinga.

W rundzie paradygmatów mamy kolejny remis. Rust wygrywa w zakresie różnorodności paradygmatów, co oznacza, że może korzystać z wielu stylów programowania (obiektowego, funkcjonalnego i imperatywnego), podczas gdy Solidity koncentruje się na paradygmacie obiektowym.

Walka Solidity kontra Rust dostarcza fascynujących wniosków. Oba języki mają swoje mocne strony i zastosowania, zależnie od kontekstu i wymagań projektu. Teraz, z pełniejszym zrozumieniem ich cech, możemy dokonać wyboru, który język jest najlepszy do danego zadania.

Który z języków wybrać do tworzenia inteligentnych kontraktów?

Wybór między tymi dwoma językami do tworzenia inteligentnych kontraktów nie jest jednoznaczny. Solidity i Rust to dwie różne propozycje o odmiennych cechach programowania. Solidity jest językiem open-source, specjalnie dostosowanym do tworzenia inteligentnych kontraktów opartych na Ethereum. Z drugiej strony, Rust to wszechstronny język wspierający wiele paradygmatów programowania.

Skupiając się jedynie na tworzeniu inteligentnych kontraktów, Solidity wydaje się być korzystnym wyborem. Jego czytelność kodu, elastyczność oraz zdolność do tworzenia wielu kontraktów przemawiają za nim. Solidity jest wyposażony w wiele narzędzi programistycznych, takich jak Truffle czy Remix, które znacznie ułatwiają proces tworzenia inteligentnych kontraktów.

Rust, choć nie jest tak powszechnie używany do tworzenia inteligentnych kontraktów, prezentuje się jako język wysoce niezawodny i bezpieczny. Chętnie wykorzystywany jest do tworzenia aplikacji oraz usług, które wymagają wydajności i bezpieczeństwa na najwyższym poziomie. Ostateczny wybór między Solidity a Rust zależy od konkretnych potrzeb projektu oraz preferencji programistycznych.

Podsumowanie

Nie ma jednoznacznej odpowiedzi, który z języków jest lepszy. Wszystko zależy od tego, do czego chcemy go wykorzystać. Zarówno Solidity, jak i Rust zostały stworzone do wspierania budowy inteligentnych kontraktów i skalowania dApps. Jeśli rozważasz wybór któregoś z tych języków do nauki kodowania, zastanów się nad dwoma kluczowymi pytaniami:

  1. Który z języków bardziej Ci odpowiada pod względem preferencji?
  2. W jakim ekosystemie blockchain chciałbyś kodować?

Odpowiedzi na te pytania pomogą Ci dokonać wyboru, który będzie najlepiej dostosowany do Twoich potrzeb i celów programistycznych.

Powodzenia!

Uzupełnij lekcję!

[CO TO JEST ETHEREUM VIRTUAL MACHINE (EVM) I JAK DZIAŁA? – POZIOM MISTRZ]

[CZYM JEST OPTIMISM (OP) I JAK DZIAŁAJĄ OPTIMISTIC ROLLUP? – POZIOM MISTRZ]

[CZYM JEST POLKADOT I KRYPTOWALUTA DOT? – POZIOM ŚREDNIOZAAWANSOWANY]

[JAK DZIAŁAJĄ PARACHAIN POLKADOT? – POZIOM ŚREDNIOZAAWANSOWANY]

[CO TO JEST DEX? – POZIOM ŚREDNIOZAAWANSOWANY]

[CO TO JEST ARBITRUM? JAK POMAGA W SKALOWANIU ETHEREUM? – POZIOM ŚREDNIOZAAWANSOWANY]

[CO TO JEST SMART KONTRAKT? – POZIOM POCZĄTKUJĄCY]