Technologia blockchain ma ogromny potencjał. Pozwala tworzyć aplikacje bez pośredników, przeprowadzać przejrzyste transakcje i budować zdecentralizowane systemy. Ale nawet najnowocześniejsze blockchainy mają swoje ograniczenia — nie potrafią same z siebie pobierać informacji ze świata zewnętrznego.
A właśnie takich danych często potrzebują inteligentne kontrakty, by działać poprawnie. I tu wchodzą do gry wyrocznie blockchain, czyli specjalne narzędzia, które „przekładają” rzeczywistość na język blockchaina.
Co to są wyrocznie blockchain?
Najprościej mówiąc: wyrocznie (oracles) to most między blockchainem a światem zewnętrznym. Przesyłają informacje spoza łańcucha (np. kursy walut, dane pogodowe, wyniki meczów czy statusy dostaw) do inteligentnych kontraktów, które na tej podstawie wykonują określone działania.
Bez wyroczni smart kontrakty działałyby w izolacji. A z ich pomocą mogą:
-
uruchamiać automatyczne wypłaty po spełnieniu określonych warunków,
-
aktualizować ceny w aplikacjach DeFi,
-
zarządzać handlem syntetycznymi aktywami,
-
sprawdzać pozycję GPS użytkownika i wiele więcej.
Skąd biorą dane?
Wyrocznie pozyskują dane z różnych źródeł, w zależności od potrzeb użytkowników:
-
z API giełd kryptowalutowych (np. Binance, Coinbase),
-
z urządzeń fizycznych, jak czujniki temperatury czy skanery kodów QR,
-
z danych dostarczanych przez ludzi (np. meteorologów),
-
lub z agregatów danych łączących wiele źródeł w celu weryfikacji i uwiarygodnienia informacji.
Większość wyroczni korzysta z wielu węzłów (node’ów), by niezależnie zweryfikować dane. To zwiększa bezpieczeństwo i minimalizuje ryzyko błędów lub manipulacji.
Jakie są rodzaje wyroczni?
W świecie blockchaina nie ma jednego typu wyroczni. Dzielimy je m.in. na:
-
Przychodzące (inbound) – dostarczają dane do blockchaina, np. aktualny kurs ETH/USD.
-
Wychodzące (outbound) – przekazują dane z blockchaina do świata zewnętrznego, np. uruchamiają płatność w systemie bankowym.
-
Sprzętowe – zbierają dane z urządzeń fizycznych (IoT).
-
Programowe – korzystają z danych dostępnych online (np. API).
-
Zdecentralizowane – działają w oparciu o wiele niezależnych węzłów, co zwiększa odporność na awarie i manipulacje.
-
Scentralizowane – opierają się na jednym zaufanym źródle.
-
Ludzkie – dane są dostarczane ręcznie przez ekspertów.
-
Jednorazowe (specyficzne dla kontraktu) – działają tylko w konkretnym przypadku, np. do przeprowadzenia pojedynczej transakcji.
Top 10 wyroczni blockchain na dziś (stan na 9 kwietnia 2025)
1. Chainlink (LINK)
Lider rynku. Obsługuje wiele sieci (Ethereum, BNB Chain, Avalanche). Oferuje m.in. Cross-Chain Interoperability Protocol (CCIP), który umożliwia komunikację między blockchainami.
Cena: 18,61 USD
2. Band Protocol (BAND)
Wyrocznia działająca w ekosystemie Cosmos. Dzięki mechanizmowi Delegated Proof of Stake (DPoS) zapewnia odporność na manipulacje.
Cena: 0,94 USD
3. UMA (UMA)
Specjalizuje się w syntetycznych aktywach i finansowych kontraktach na Ethereum. Jej wyrocznie są często używane w rynkach przewidywań i opcjach.
Cena: 1,68 USD
4. DIA (DIA)
Projekt typu open source. Agreguje dane z wielu źródeł – m.in. z giełd scentralizowanych i zdecentralizowanych. Umożliwia tworzenie niestandardowych feedów danych.
Cena: 0,47 USD
5. API3 (API3)
Dostarcza zdecentralizowane interfejsy API (tzw. dAPI), bez pośredników. Wyróżnia się rozwiązaniem Airnode, które ułatwia integrację danych z blockchainem.
Cena: 0,87 USD
6. XYO Network (XYO)
Specjalizuje się w geodanych. Wykorzystuje zdecentralizowane urządzenia, by potwierdzać lokalizację użytkowników i przedmiotów.
Cena: 0,0187 USD
7. iExec RLC (RLC)
Udostępnia moc obliczeniową off-chain. Przypomina zdecentralizowaną wersję usług chmurowych, takich jak AWS.
Cena: 1,33 USD
8. Tellor (TRB)
Zbudowany na Ethereum. Dane są dostarczane przez tzw. reporterów, a użytkownicy płacą za nie w tokenach TRB.
Cena: 34,53 USD
9. Nest Protocol (NEST)
Działa na Ethereum. Używa mechanizmu quotation mining, który zapewnia dokładne i przejrzyste feedy cenowe.
Cena: 0,0011 USD
10. DOS Network
Wyrocznia warstwy 2, znana z szybkości i skalowalności. Obsługuje wiele sieci blockchain i zapewnia efektywne przetwarzanie danych off-chain.
Dlaczego wyrocznie są tak ważne?
Wyrocznie to element, który umożliwia blockchainowi „widzieć i reagować” na to, co dzieje się poza nim. Są niezbędne dla funkcjonowania:
-
aplikacji DeFi (np. do wyceny aktywów, zarządzania pożyczkami),
-
NFT (np. do ustalania warunków sprzedaży lub wymiany),
-
gier Web3 (np. do synchronizacji danych w czasie rzeczywistym),
-
i wielu innych usług.
Bez wyroczni blockchain byłby zamkniętym światem — wyrocznie otwierają go na rzeczywistość.
