Na pewno niejednokrotnie słyszałeś o konsensusie Proof-of-Stake (PoS). Jest to jeden z najpopularniejszych algorytmów, wybieranych przez sieci blockchain. Zrozumienie jak działa i czym się charakteryzuje, pozwoli Ci łatwiej zrozumieć, jak działają używane przez Ciebie łańcuchy bloków. Rodzajów PoS jest kilka, jednak wszystkie mają podobną do siebie koncepcję. Na dzisiejszej lekcji omówimy sobie czym jest PoS oraz powiemy o jego najważniejszych wariantach: DPoS, LPoS i BPoS.
Proof-of-Stake
Po raz pierwszy został on opisany w 2012 roku przez Sunnego Kinga i Scotta Nadala. Zakłada on, że im więcej monet posiada górnik, tym większą moc wydobywczą posiada. Tym samym zmniejsza ilość pracy obliczeniowej, która jest niezbędna do weryfikacji bloków i transakcji.
Górnicy, jako właściciele monet oferują je, jako zabezpieczenie za możliwość weryfikacji. W języku krypto są oni nazywani walidatorami. Walidatorzy są wybierani losowo, a ich zadaniem jest wydobycie lub zatwierdzenie bloku.
PoS losowo wybiera, kto ma wydobyć blok. Nie opiera się na konkurencji tak jak algorytm proof-of-work. Proof-of-Stake pomaga blockchainom synchronizować dane, weryfikować informacje i przetwarzać transakcje. Jest bardzo skuteczna i pomocna w utrzymaniu blockchainów.
Delegated Proof-of-Stake (DPoS)
Działa bardzo podobnie do konsensusu PoS. Z tą różnicą, że wykorzystuje on mechanizm głosowania i delegowania w efekcie zachęcając użytkowników do zabezpieczania sieci w postaci stawek.
Jak to działa? Użytkownicy wydają swoje monety w sieci, aby głosować na różnych delegatów. Wybrani podejmują najważniejsze decyzje, które odnoszą się do całego ekosystemu. Mogą nawet ustalać zasady danego protokołu czy zatwierdzać transakcje.
DPoS jest najskuteczniejszym mechanizmem konsensusu. Zapewnia trwałość i skalowalność łańcucha bloków, jednocześnie eliminując proces wydobycia. Tym samym nie zużywa tak wiele energii, jak np. proof – of – work.
Ciekawostka: delegaci bardzo często nazywani są producentami lub świadkami bloków.
Korzyści z DPoS
- System głosowania „delegowanego” jest szybki.
- Równoległość osiągnięta przez DPoS zapewnia wysoką wydajność i skalowalność
- Koszt utrzymania bezpieczeństwa sieci spada.
- Optymalizuje wykorzystanie zasobów sieciowych, takich jak między innymi przepustowość czy procesor.
Wady DPoS
- Jego sukces wymaga udziału i koordynacji autentycznie zainteresowanej społeczności w celu skutecznego zarządzania.
- DPoS naraża blockchain na problemy z systemem głosowania
- Niektórzy krytycy modelu DPoS twierdzą, że protokół ten sprzyja centralizacji.
Liquid Proof of Stake (LPoS)
LPoS w swoim opisie brzmi bardzo podobnie do konsensusu DPoS. Jednak zawiera kilka kluczowych różnic.
Jako posiadacz kryptowalut, używając konsensusu LPoS pożyczasz swoje prawo do walidacji innym użytkownikom, bez konieczności zrzekania się praw własności swoich aktywów. Sam decydujesz, komu przekazujesz własność, czy też na kogo stawiasz swoje krypto. Warto wiedzieć, że liczba aktywnych węzłów walidacji w konsensusie LPoS jest bardzo dynamiczna, a walidatorzy nie są stali.
Rezultatem tego jest duża swoboda w uczestnictwie w sieci. Na przykład – posiadając bardzo dużo środków, możesz zostać walidatorem bloków bez zgody z zewnątrz. Użytkownicy posiadający mniejszą ilość aktywów mogą cię wspierać bądź tworzyć z tobą zyskowną koalicję. A dzięki temu, że w LPoS liczba aktywnych węzłów jest dynamiczna, nie ma możliwości przejęcia sieci przez większość.
Bonded Proof-of-Stake (BPoS)
Nie zdziwi Cię pewnie, jeśli powiemy, że BPoS jest podobne do LPoS. Tutaj także delegowanie nie jest przymusowe, a posiadacze większej ilości aktywów mają prawo głosu w protokole. Jest tylko jeden szkopuł. W przypadku jakiegokolwiek błędu bezpieczeństwa czy liveness fault pewna część dochodów walidatorów i delegatów zostaje obcięta na rzecz sieci. Mimo tej wady ten typ konsensusu eliminuje współczynnik udziałów, jaki jest obecny w LPoS. Projekty, które wprowadziły ten algorytm to m.in. Cosmos i IRISnet.
Podsumowanie
Mechanizmy konsensusu, opierające się na PoS będą ciągle się zmieniać, a ich liczba będzie rosnąć stale. Wszystko dlatego, że twórcy ekosystemów, opierających się na blockchain będą je mieszać i dopasowywać ze sobą, aby jeszcze sprawniej zarządzać łańcuchem.
Opisane konsensusy i algorytmy pracy na pewno poszerzą Twój horyzont. Każdy z projektów oparty na łańcuchu bloków wdraża jakąś formę mechanizmu konsensusu proof-of-stake. Wszystko po to, aby usprawniać zachodzące w nim procesy.