Atomowe swapy, znane także jako cross-chain atomic swaps, to forma wymiany kryptowalut między różnymi blockchainami. Proces ten umożliwia bezpośrednią wymianę tokenów między oddzielnymi łańcuchami bloków, eliminując konieczność korzystania z pośredników. Celem tego rozwiązania jest wyeliminowanie scentralizowanych podmiotów, takich jak giełdy, i przekazanie użytkownikom pełnej kontroli nad ich aktywami cyfrowymi.
Nazwa “atomowe swapy” wywodzi się od terminu “stan atomowy”, co odnosi się do sytuacji, która jest albo zrealizowana, albo nie, bez żadnych pośrednich stanów. To samo tyczy się transakcji kryptowalutowych – albo są wykonane, albo nie.
Prawdopodobnie nie zaskoczy Cię fakt, że większość portfeli kryptowalutowych i platform obsługujących swap atomowy wykorzystuje inteligentne kontrakty. Inteligentne kontrakty to programy działające w ramach blockchainów, które wykonują się, gdy określone warunki zostaną spełnione. W przypadku swapów atomowych, obie strony muszą wyrazić zgodę na transakcję, zanim upłynie określony limit czasowy. Inteligentne kontrakty pełnią również rolę zabezpieczenia przed ewentualnymi próbami kradzieży kryptowalut przez jedną ze stron.
Definicja
Każda kryptowaluta jest obsługiwana przez konkretny blockchain, który został zaprojektowany w taki sposób, aby akceptować transakcje w określonych tokenach lub kryptowalutach. Przykładowo, nie jesteśmy w stanie przesłać Bitcoina (BTC) bezpośrednio na blockchain Ethereum (ETH). Wymaga to wielu kroków, takich jak konwersja na walutę fiat, zakup innej kryptowaluty i wykonanie wielu dodatkowych operacji. W rezultacie otrzymujemy pożądaną kryptowalutę, ale cały ten proces jest uciążliwy i czasochłonny. Atomowe swapy pozwalają na wymianę kryptowalut między różnymi blockchainami w jednej transakcji.
Przykładem platformy, która umożliwia tego rodzaju wymiany, są decentralizowane giełdy (DEX). DEX-y to platformy, na których można dokonywać handlu bez udziału pośredników. W przypadku takich wymian istnieje także opcja wykonywania tzw. swapów krzyżowych, które polegają na przeniesieniu cyfrowych aktywów do innego portfela, tam dokonaniu wymiany i ponownym przeniesieniu aktywów z powrotem.
Jak działa Atomic Swaps?
Sam proces jest fascynujący. Dwoje posiadaczy tokenów zgadza się na wymianę, ustalając między sobą kwotę wymiany. Odpowiedzialny za tę operację smart kontrakt monitoruje umowę i przeprowadza transakcję w ich imieniu. Ta wymiana zostaje zapisana na blockchainie i zatwierdzona przez węzły sieci. Następnie otwierany jest nowy blok, przygotowany na kolejne transakcje.
Niezwykle ważne jest to, że taka transakcja nie może być cofnięta. Oba podmioty muszą ponownie wyrazić zgodę, jeśli chcą wymienić tokeny ponownie lub odzyskać je.
W działaniu atomowe swapy korzystają z tzw. Hash Timelock Contracts (HTLC). To mechanizm, który automatyzuje wymianę cyfrowych aktywów. HTLC to inteligentny kontrakt z ograniczeniem czasowym, który generuje jedno kryptograficzne hasło na obu końcach transakcji. Uczestnicy muszą również potwierdzić odbiór środków w ustalonym ramach czasowych. Jeśli któraś ze stron nie dokona tego potwierdzenia, transakcja zostaje unieważniona, a środki zostają zwrócone. Dzięki temu mechanizmowi eliminowane jest ryzyko, że któraś ze stron próbuje zawłaszczyć środki.
Przykład: Kasia chce wymienić swoje 0,5 BTC na równowartość XRP u Piotrka. Inicjuje transakcję za pośrednictwem portfela obsługującego atomic swap. Funkcja kryptograficzna automatycznie generuje numer haszowy, który służy do zabezpieczenia transakcji. Proces ten jest powtarzany po stronie Piotrka. Następnie Kasia i Piotrek odblokowują swoje środki, używając swoich odpowiednich numerów haszowych, przy czym muszą to zrobić w ustalonym wcześniej okresie czasu, w przeciwnym razie transakcja zostaje unieważniona.
Dlaczego atomowe swapy są tak istotne dla ekosystemu cyfrowych aktywów?
W celu wymiany kryptowalut poprzez scentralizowane finanse (CeFi), na przykład zamiany BTC na LTC na giełdzie CEX, musiałbyś przejść przez następujący proces:
- Utworzyć konto na platformie obsługującej parę BTC/LTC.
- Wysłać swoje BTC na tę platformę.
- Konwertować BTC na LTC, ponosząc przy tym opłatę transakcyjną.
- Następnie przesłać LTC do swojego portfela, co również wiąże się z dodatkową opłatą transakcyjną.
- Ostatecznie musisz oczekiwać na przetworzenie transakcji przez giełdę, gdzie również mogą pojawić się opłaty transakcyjne.
Widzisz, jak złożony i kosztowny jest ten proces. Co więcej, giełdy CEX często borykają się z problemami związanych z bezpieczeństwem przechowywania aktywów, ponieważ nasze kryptowaluty są przechowywane w tzw. portfelach powierniczych, a klucze prywatne tych portfeli są w posiadaniu giełdy. W takiej sytuacji jako użytkownik nie masz pełnej kontroli nad swoimi aktywami, a w przypadku cyberataków Twoje kryptowaluty przechowywane na tym portfelu mogą być narażone na ryzyko.
Idea atomowych swapów polega na eliminacji takiego pośrednika w procesie handlu, co nie tylko redukuje koszty, ale także zmniejsza potencjalne zagrożenia związane z przechowywaniem cyfrowych aktywów. Dlatego pomysł na atomowe swapy jest równie ważny w kontekście rozwoju ekosystemu finansów zdecentralizowanych (DeFi).
Zalety atomowych swapów
- Wyraźnie zwiększona interoperacyjność: Atomowe swapy otwierają drzwi do łączenia różnych blockchainów, co umożliwia płynną wymianę aktywów między nimi.
- Pełna decentralizacja: Atomowe swapy opierają się na trzech fundamentalnych zasadach – programowalności, niezmienności i autonomii. Dzięki inteligentnym kontraktom i technologii blockchain to użytkownicy zyskują pełną kontrolę nad swoim portfelem, kluczami prywatnymi oraz przechowywanymi kryptowalutami.
- Oszczędności kosztów: Atomowe swapy są tańsze niż tradycyjne transakcje, ponieważ eliminują pośredników. W przypadku niektórych blockchainów, opłaty za swapy wynoszą zaledwie kilka centów.
Wady atomowych swapów
- Nowość w sektorze kryptowalut: Atomowe swapy są stosunkowo nowym rozwiązaniem w przestrzeni kryptowalut, co sprawia, że są nieco spekulacyjne. Ich mechanizmy nadal rozwijają się, a inteligentne kontrakty oraz dAppsy oferujące to rozwiązanie nie zostały jeszcze w pełni przetestowane.
- Złożona struktura: Struktura atomowych swapów jest skomplikowana, co wpływa na ograniczoną adopcję. Aby zyskać na popularności, cały proces musi stać się bardziej dostępny i zachęcający dla użytkowników. To wyzwanie dla deweloperów, którzy muszą pracować nad prostszymi interfejsami.
- Ograniczona liczba dostępnych par kryptowalutowych: Atomowe swapy mają nadal ograniczoną liczbę dostępnych par kryptowalutowych. W zależności od tego, jakie cyfrowe aktywa użytkownik chce wymienić, może być łatwiej to zrobić na scentralizowanej giełdzie.
- Brak obsługi walut fiat: Atomowe swapy funkcjonują wyłącznie na blockchainach, co oznacza, że nie obsługują wymiany między walutami fiat a kryptowalutami. Wymiana fiat-krypto i krypto-fiat nie jest możliwa przy użyciu atomowych swapów.
Podsumowanie
Jak widzisz, istnieje wiele korzyści płynących z kryptowalutowego vestingu. To również nie jest proces zbyt skomplikowany. Dzięki dzisiejszej lekcji, z łatwością możesz zrozumieć tę praktykę oraz jej zalety.
Zapoznaj się z tym procesem, jego korzyściami i wymienionymi wcześniej cechami vestingu. Dzięki temu będziesz podejmować mądrzejsze decyzje finansowe i zyskasz szansę na inwestowanie w naprawdę obiecujący projekt kryptowalutowy!
