Zdecentralizowane autonomiczne organizacje, czyli DAO, to temat, który coraz częściej pojawia się w świecie Web3. Jedni twierdzą, że założenie DAO to kwestia kilku kliknięć, inni – że wymaga solidnego planu. My jesteśmy po stronie tych drugich.
W tej lekcji pokażemy Ci, czym właściwie jest DAO i jak krok po kroku stworzyć własną organizację zdecentralizowaną.
Czym jest DAO?
DAO (Decentralized Autonomous Organization) to nowoczesna forma organizacji, która nie potrzebuje szefa, zarządu ani biura. Wszystko działa na blockchainie i opiera się na inteligentnych kontraktach – czyli linijkach kodu, które wykonują polecenia automatycznie, zgodnie z zapisanymi wcześniej zasadami.
Zamiast klasycznej hierarchii, jaką znamy z firm, tutaj decyzje podejmuje społeczność – głosując za pomocą tokenów zarządzania. Każdy, kto ma takie tokeny, może wpływać na kierunek rozwoju DAO, proponować zmiany i głosować nad decyzjami.
DAO często posiada własny skarbiec, czyli pulę środków, z których finansuje różne projekty – dokładnie tak, jak robią to klasyczne firmy.
Co warto wiedzieć przed stworzeniem DAO?
Zanim rzucisz się w wir tworzenia własnej organizacji, przemyśl kilka rzeczy:
-
DAO nie działa jak korporacja. Nie ma tu kadry zarządzającej, umów o pracę ani papierologii. Członkowie DAO działają anonimowo i biorą pełną odpowiedzialność za decyzje społeczności.
-
Brak regulacji prawnych. W wielu krajach DAO nie są jeszcze uznawane za formalne podmioty, co może utrudniać rozwiązywanie ewentualnych sporów.
-
Anonimowość. Nie potrzebujesz KYC ani dokumentów – członkowie DAO znają się tylko po adresach portfeli kryptowalutowych.
Krok 1: Zaplanuj, co chcesz zbudować
Zanim zaczniesz pisać kod albo korzystać z gotowych narzędzi, odpowiedz sobie na kilka pytań:
-
Jaki problem chcesz rozwiązać?
-
Czym Twoje DAO będzie się zajmować?
-
Czy chcesz stworzyć społeczność, platformę inwestycyjną, organizację grantową?
-
Jaką wartość dasz użytkownikom?
-
Czy masz wsparcie techniczne (deweloperów) i budżet?
Krok 2: Wybierz typ DAO
Rodzajów DAO jest kilka. Wybierz ten, który najlepiej pasuje do Twojej wizji:
-
DAO protokołów – np. Uniswap, MakerDAO (zarządzają kodem zdecentralizowanych aplikacji)
-
Inwestycyjne DAO – wspólne inwestowanie w startupy Web3
-
DAO grantowe – finansowanie projektów open source i DeFi
-
Społecznościowe DAO – wokół social mediów i budowania społeczności (np. Friends With Benefits)
-
NFT DAO / kolekcjonerskie – kupowanie i zarządzanie cyfrowymi dziełami sztuki
-
Rozrywkowe DAO – gry i eventy w metawersum
-
Filantropijne DAO – wspieranie projektów społecznych
Krok 3: Zaprojektuj token
Tokeny są sercem DAO. To one umożliwiają głosowanie, nagradzanie aktywności i rozwój społeczności.
Musisz przemyśleć:
-
Ile tokenów stworzysz?
-
Jak je rozdzielisz między twórców, inwestorów i społeczność?
-
Czy token będzie dostępny na giełdzie?
-
Jakie będą zasady głosowania?
Krok 4: Stwórz DAO
Dobra wiadomość: nie musisz kodować wszystkiego od zera. Istnieją gotowe narzędzia, które pomogą Ci wystartować:
Popularne platformy do tworzenia DAO:
-
Aragon
-
DAOstack
-
Colony
-
Syndicate
-
Orca Protocol
-
OpenLaw
Po utworzeniu DAO musisz zadbać o skarbiec – miejsce, w którym będą przechowywane fundusze organizacji.
Popularne narzędzia do zarządzania skarbcem:
-
Gnosis Safe
-
Multis
-
Juicebox
-
Llama
-
Parcel
-
Commonwealth
-
Snapshot
Krok 5: Zbuduj społeczność
DAO bez społeczności to tylko pusta struktura. Twórz treści, prowadź komunikację, angażuj ludzi. To właśnie społeczność będzie Twoją największą siłą – będzie głosować, proponować zmiany i decydować o kierunku rozwoju.
Zadbaj o to, by członkowie czuli się częścią czegoś większego. Możesz organizować spotkania online, AMA, konkursy i wspólne działania.
Podsumowanie
Stworzenie własnego DAO to nie tylko technologia – to przede wszystkim społeczność i wizja. Jeśli masz pomysł, potrafisz zainspirować innych i zorganizować działania w duchu decentralizacji, możesz zbudować coś naprawdę wyjątkowego.
DAO to przyszłość organizacji w świecie Web3. A dzięki gotowym narzędziom, stworzenie własnej jednostki nie jest już tylko dla programistów. Wystarczy pomysł, plan i zaangażowanie.
