DAO, to nic innego, jak Zdecentralizowana Autonomiczna Organizacja. Już sama nazwa mówi nam wiele. DAO to pojęcie organizacji, zarządzanej w pełni demokratycznie. Przy podejmowaniu jakichkolwiek decyzji, zainteresowani głosują i wspólnie debatują. Co ważne – każde takie głosowanie jest anonimowe. Zazwyczaj w takich przypadkach użytkownicy są identyfikowani za pomocą danego tokena blockchain. To właśnie blockchain pozwala na szybkie i demokratyczne podejmowanie decyzji przez organizację.
Druga definicja, z którą spotkasz się w świecie krypto, jest bardziej skomplikowana. Mówi nam, że DAO to forma smart kontraktu, zarządzana przez kody i programy komputerowe. Całość działa dzięki zasadom, opierającym się na zarządzaniu tokenami. Jak też sama nazwa wskazuje, jednostki DAO są w pełni zdecentralizowane i autonomiczne. Żadna „trzecia” osoba nie ma możliwości podejmowania decyzji, czy narzucania innym swojego zdania. Autonomiczność daje jej możliwość samodzielnego funkcjonowania na wielu płaszczyznach.
DAO są jak przedsiębiorstwa internetowe, które są wspólną własnością i są zarządzane przez ich członków. Mają wbudowane skarbce, do których nikt nie ma prawa dostępu bez zgody grupy. Decyzje są regulowane przez propozycje i głosy, aby zapewnić każdemu członkowi organizacji głos. Żaden dyrektor generalny nie może autoryzować wydatków na podstawie własnych zachcianek i nie ma mowy, by podejrzany dyrektor finansowy manipulował księgami. Wszystko jest przejrzyste, a zasady dotyczące wydatków są zintegrowane z DAO poprzez jego kod.
Jak powstało DAO?
Pierwotnie Dao miało być narzędziem dofinansowania projektów na Ethereum. Projekt “The Dao” powstał w 2016 roku, z inicjatywy zespołu blockchainowego start-upu Slock.it, jest jak dotąd najbardziej znanym przykładem tego typu organizacji. Funkcja projektu TheDAO była trojaka: ocena projektów do niego zgłoszonych; wspólnie z posiadaczami tokenów DAO decydować o finansowaniu tych projektów; dystrybuować powiązane ryzyka i nagrody.
Podczas swojej „crowdsale” TheDAO stało się w 2016 roku największą kampanią crowdfundingową wszech czasów, przekraczającą 160 milionów dolarów zebranych w prawie cztery tygodnie. Jednak 17 czerwca 2016 r. TheDAO padł ofiarą ataku na dużą skalę (haker wykorzystał lukę w kodzie), który doprowadził do zatrzymania jego rozwoju. TheDAO było zatem (krótkim) eksperymentem, który rzucił światło na wyzwania, które pozostają do rozwiązania, aby tego typu projekty mogły się rozwijać.
To włamanie zaowocowało nowym konsensusem zaakceptowanym przez większość. Nowy blockchain nazywał się wówczas Ethereum, a stary blockchain przemianowano na Ethereum Classic.
Jak działa DAO?
Co jest pewne – DAO wykorzystuje smart kontrakty. Dzięki temu dana organizacja może pracować z informacjami z zewnątrz i wykonywać polecenia. Wszystko odbywa się w pełni zdecentralizowanym systemie. Nie mamy tutaj ingerencji osób trzecich. Smart kontrakty w DAO są wyrażone w formach programu lub aplikacjach, opartych na łańcuchu bloków. To taki inteligentny regulamin danej jednostki. Kod komputerowy ustala warunki umowy i realizuje je przy pomocy sieci blockchain. Umowa zawiera zestaw reguł, wedle których działa grupa i przechowuje jej aktywa. Jak w tradycyjnej umowie, aby wymienione wyżej smart kontrakty mogły istnieć, potrzebujemy dwóch stron – zleceniodawców i zleceniobiorców. Dzięki smart kontraktom możemy wykonywać konkretne działania, bez ingerencji osób trzecich. Jest tam zastosowany bardzo prosty schemat. Jeśli mamy wydarzenie A, stosuje się działanie B. Akcja i reakcja. Oczywiście – wszystkie transakcje i zapisy, które zachodzą w DAO, są oparte na blockchainie.
Zdecentralizowane Organizacje nie posiadają hierarchii. Dlatego są one tak atrakcyjne. W swoim działaniu wykorzystują pewne mechanizmy ekonomiczne, aby interesy organizacji były zgodne z interesami członków ekosystemu. Użytkownicy jednostki nie są z nim powiązani żadną umową. Mają tylko wspólny cel i motywację, związaną z regułami konsensusu. Natomiast, co na pewno już wiesz, takie reguły są zapisane w oprogramowaniu open – source. Jak w większości systemów w pełni opartych na technologii blockchain. DAO jest kontrolowane przez społeczność użytkowników.
Dlaczego więc DAO jest tak atrakcyjne? Bo umożliwia wszystkim otwartą współpracę, bez konieczności poznawania się i budowania zaufania.
Jednakże taką jednostkę również trzeba jakość finansować. W DAO finansowanie opiera się na crowdsourcingu, opartego na tokenach. Jako nowy członek społeczności, kupujesz token i zyskujesz udział finansowy w jednostce, wraz z prawem głosu w sprawach jej dotyczących. Środki wpłacone przez ciebie idą do skarbca organizacji. Zdecentralizowane autonomiczne organizacje nie posiadają konta bankowego. Zazwyczaj jest to portfel MultiSig, który przed dokonaniem jakiejkolwiek transakcji wymaga zatwierdzenia wielu osób.
Formy DAO
● Inwestycyjne – użytkownicy systemu mają wspólny portfel kryptowalutowy i grupą podejmują decyzję, w co zainwestować np. w nowy projekt tokenizacyjny, czy NFT.
● Grantowe – swoimi funduszami są w stanie wesprzeć twórców danego projektu czy aplikacji.
● Społecznościowe – dobry przykład to gildie w grach MMO. Członkowie spotykają się i wspólnie spędzają czas na swoich pasjach.
● Medialne – odbiorcy decydują o treściach, które mają dostarczyć ich twórcy. ● Projektowe – szukające developerów czy innych pracowników do projektów, powiązanych z Web3.
Jak sam widzisz, możliwości zastosowań DAO jest wiele. Wszystkie procesy, jakie zachodzą w tego typu organizacjach, są zapisane z góry w kodzie. To duże ułatwienie.
DAO – zalety
Zdążyłeś już zauważyć, że koncepcja DAO jest bardzo ciekawa. Jego zastosowanie rozwiązuje większość problemów, powiązanych z funkcjonowaniem współczesnych organizacji. Wiemy, że nie ma rzeczy idealnych, jednak precyzyjnie skonstruowana zdecentralizowana organizacja daje inwestorowi wiele korzyści. Zalety:
● Brak hierarchii. Każdy może podzielić się swoim pomysłem z użytkownikami systemu. A on zostanie rozpatrzony przez resztę organizacji.
● Zasady, są jasne i klarowne. Zapisane w smart kontraktach. Przed przystąpieniem do organizacji każdy inwestor musi się najpierw z nimi zapoznać.
● Przejrzysty i demokratyczny system głosowania, który nie pozostawia miejsca na kłótnie i spory między użytkownikami.
● Inwestor nie traci funduszy na złożenie propozycji i głosowanie, co występuje w tradycyjnych organizacjach. Eliminuje tym samym wszystkie nieefektywne rozwiązania.
● Transparentność, dzięki zapisywaniu wszystkich transakcji finansowych na blockchainie.
● Przejrzystość, ponieważ każdy ma wgląd do transakcji w łańcuchu bloków.
Wady DAO
● Technologia jest bardzo młoda i nie w pełni dopracowana.
● Są narażone na ataki hakerskie. Doskonałym przykładem jest The DAO, gdzie hakerzy wyprowadzili środki, postępując zgodnie z zasadami. Dlatego tak ważne jest, aby szczegółowo i precyzyjnie zaprojektować system.
● Brak jasnych i uregulowanych przepisów prawnych.
DAO kontra tradycyjna organizacja
W DAO rządzi społeczność, a w tradycyjnych organizacjach kierownicy, zarząd czy inwestorzy. Budując swoją karierę, na pewno nie raz, ani nie dwa spotkałeś się, z tym że tylko pracownicy wyższego szczebla mają pełen dostęp do informacji. I tylko oni wiedzą, co
się dzieje. W DAO jest zupełnie na odwrót. Wszystkie operacje są przejrzyste i dostępne dla wszystkich użytkowników jednostki. Nikt nie wyda pieniędzy bez zgody reszty, o czym już wspomnieliśmy. Piękne, prawda? Jakiekolwiek spory wewnętrzne są rozwiązywane za pomocą głosowania i wcześniej ustalonych reguł. Błędy, manipulacje, korupcje – nie istnieją w DAO. Zdecentralizowane
Autonomiczne organizacje vs Klasyczna organizacja – różnice:
| DAO | FIRMA |
| Zarządzana przez większość, demokratycznie. Brak hierarchii. | CEO, kadra kierownicza, zarząd, prezesi. Hierarchia. |
| Transparentna i autonomiczna. | Tylko „góra” ma dostęp do wszystkich informacji. |
| W pełni demokratyczna – o wszystkich zmianach i decyzjach decyduje społeczność. | Tylko część załogi, zazwyczaj najwyższa stanowiskiem decyduje o firmie. |
| Zaufanie w kod i smart kontrakt. | Musisz zaufać współpracownikom. |
| Bardzo trudna do manipulacji na każdym poziomie. | Manipulacje, zagrywki, korupcja, podkładanie kłód pod nogi, kłótnie. |
| Otwarta dla wszystkich. | Musisz przejść proces rekrutacji, nie zawsze sprawiedliwy i kończący się happy endem. |
Automatyczne transakcje. Do transakcji wymagany jest człowiek i jego umiejętności.
Przykłady ciekawych DAO na rynku kryptowalut
1. Maker DAO- platforma inwestycyjna, która oferuję różne interakcje między inwestorami a przedsiębiorcami. Ma na celu przedefiniowanie kapitału wysokiego ryzyka dla mas, zapewniając skalowalne technologie i wsparcie finansowe stokenizowanym startupom. Ten fundusz venture capital został po raz pierwszy opracowany w 2017 r.
2. Curve- Jest to zdecentralizowana giełda oparta na Ethereum, specjalizująca się w stablecoinach. Ta specyfika pozwala oferować wyjątkowo niskie opłaty (0,04%), zmniejszony poślizg i praktycznie brak nietrwałych strat dla dostawców płynności.
3. My Neighbor Alice- to wieloosobowa gra budowlana, w której użytkownik może kupować i posiadać wirtualne wyspy, zbierać i budować ekscytujące obiekty oraz poznawać nowych przyjaciół. Uczestnicy mogą brać udział w procesie zarządzania poprzez zdecentralizowaną organizację autonomiczną (DAO), z propozycjami i strukturami głosowania (np. operacje i rozwój projektów). Zachęty do głosowania zostaną wprowadzone, aby zachęcić wyborców do udziału.
Podsumowanie
Zdecentralizowane Autonomiczne Organizacje wywodzą się z Web3. Już wiesz, jak działają. Wiesz też, że to stosunkowo nowa, nie do końca wszystkim znana koncepcja. W jednej
kwestii można je porównać do blockchain – w niedługim czasie zrewolucjonizują tradycyjny model firm. Dzięki DAO możliwa jest koordynacja działań na zupełnie innym poziomie. To nowa struktura zarządzania, wprowadzająca automatyzację, demokrację i pełną przejrzystość. To także idealny sposób, aby zapobiegać manipulacjom na każdym poziomie. Lubię porównywać DAO do tajemniczego ogrodu. To taka furtka, która otwiera przed nami inny, fascynujący świat, dający możliwość inspirującej, globalnej współpracy na innych płaszczyznach.
DAO – ciekawostki
● DAO ma bardzo niesławne początki.
● Swój rozgłos zyskało w 2016 roku, kiedy The DAO zostało zhakowane. Utracono wtedy 3,6 ETH.
● Atak doprowadził do podziału między blockchainem Ethereum.
● Po atakach słuch o DAO zaginął.
● Swój wielki powrót zdecentralizowane organizacje mają wraz z pojawieniem się MakerDAO.
● MakerDAO to społeczność open-source, zarządzająca stablecoinem Dai. ● Maker doprowadził do popularyzacji struktury DAO.
● Zainteresowanie DAO jest duże, ze względu na bilanse, którymi zarządzają. Pochodzą one z posiadania części natywnych tokenów danych projektów.
● Co ciekawe – niektóre DAO mają ponad miliardy USD nieaktywnego kapitału.
Znajdź ulubione kryptowaluty na Kanga Exchange