Pamiętasz rok 2021? Oprócz pandemii i lockdownów, Internet zalała fala obrazków małp, które sprzedawano za setki tysięcy dolarów. Brzmi absurdalnie? Świat NFT, czyli niewymienialnych tokenów, stał się wtedy jednym z największych trendów. Na czele tego zjawiska znajdowała się kolekcja Bored Ape Yacht Club (BAYC) – zbiór dziesięciu tysięcy unikalnych ilustracji przedstawiających znudzone małpy. Te cyfrowe obrazy przyciągnęły uwagę celebrytów i inwestorów, a ich ceny rosły w zawrotnym tempie. Ale dlaczego te małpy były warte tak ogromne pieniądze? Co sprawiło, że stały się symbolem statusu w świecie kryptowalut?
Bored Ape Yacht Club – cyfrowy klub dla nielicznych
Każda małpa w tej kolekcji to unikalny plik zapisany jako NFT na blockchainie Ethereum. NFT (Non-Fungible Token) to technologia umożliwiająca posiadanie unikatowego, cyfrowego dobra, które nie może być podrobione ani wymienione na inny identyczny egzemplarz. W praktyce oznacza to, że właściciele małp z BAYC mieli dostęp do zamkniętych społeczności, wydarzeń na żywo, a nawet mogli komercyjnie wykorzystywać wizerunek swojego tokena.
Niektóre małpy były bardziej unikalne niż inne – różniły się nakryciami głowy, ubraniami, wyrazem twarzy czy tłem. Te rzadkie egzemplarze osiągały najwyższe ceny. Rekordzistką była małpa sprzedana w 2021 roku za 3,4 miliona dolarów.
Jak powstała kolekcja?
BAYC stworzyło czterech przyjaciół z Miami: Greg Solano i Wylie Aronow, a także dwóch programistów znanych pod pseudonimami „Emperor Tomato Ketchup” i „No Sass”. Przez długi czas twórcy utrzymywali anonimowość.
Inspiracją dla kolekcji było wyobrażenie o przyszłości kryptowalutowych milionerów – ludzi, którzy zarobili fortuny na cyfrowych aktywach, ale z czasem zaczęli się nudzić. Pomysł zakładał, że spędzają czas na jachtach, prowadząc rozmowy o inwestycjach. Tak narodziła się koncepcja „znudzonych małp”, które miały symbolizować tę rzeczywistość.
Projekt graficzny stworzył artysta posługujący się pseudonimem All Seeing Senca. Elementy poszczególnych małp zostały zaprojektowane i połączone w losowy sposób, co zapewniło unikalność każdej ilustracji.
Dlaczego NFT BAYC były tak drogie?
Na wysoką wartość kolekcji wpłynęło kilka kluczowych czynników:
- Ograniczona liczba – tylko 10 000 tokenów, co podniosło ich ekskluzywność.
- Silna społeczność – właściciele BAYC mieli dostęp do specjalnych forów i wydarzeń.
- Inwestycje celebrytów – do posiadaczy należeli m.in. Justin Bieber, Paris Hilton i Stephen Curry, co przyciągnęło kolejne osoby zainteresowane NFT.
- Wzrost wartości – wiele osób kupowało małpy z nadzieją na późniejszą sprzedaż z zyskiem.
Nie wszystkie inwestycje się jednak zwróciły.
Co stało się z BAYC po boomie?
W 2022 roku rynek NFT zaczął hamować. Wzrosty cen ustąpiły miejsca spadkom, a część inwestorów, którzy kupili NFT w szczycie popularności, poniosła straty.
BAYC nadal istnieje, a jego twórcy rozwijają nowe projekty, takie jak ApeCoin, czyli kryptowaluta powiązana z ekosystemem BAYC. Jednak ceny małp znacząco spadły – w najlepszym okresie kosztowały setki tysięcy dolarów, dziś ich wartość oscyluje wokół kilkunastu tysięcy.
Rozszerzenia BAYC – kolejne projekty
Po sukcesie BAYC, jego twórcy wprowadzili nowe kolekcje:
- Mutant Ape Yacht Club – wersja mutowanych małp, które można było stworzyć za pomocą „Mutant Serum”.
- Bored Ape Kennel Club – kolekcja cyfrowych psów dostępnych dla właścicieli BAYC.
- ApeCoin – kryptowaluta używana w ekosystemie BAYC.
Nie obyło się jednak bez problemów. BAYC stało się celem licznych ataków hakerskich. Wielu właścicieli straciło swoje NFT w wyniku oszustw i wyłudzeń. Pojawiły się też głosy krytyczne – projekt oskarżano o promowanie elitarności i konsumpcjonizmu.
Czy NFT to nadal dobra inwestycja?
NFT pokazały, że mogą być czymś więcej niż cyfrowymi obrazkami – mogą dawać dostęp do społeczności i ekskluzywnych wydarzeń. Jednak rynek znacznie się zmienił od czasów szczytowej popularności BAYC.
- Obecnie sektor NFT jest znacznie spokojniejszy niż w 2021 roku.
- Ceny BAYC spadły, ale kolekcja wciąż cieszy się zainteresowaniem.
- Przyszłość NFT zależy od ich praktycznego zastosowania, np. w grach, wirtualnych światach czy jako sposób potwierdzania własności cyfrowych dóbr.
Dla inwestorów oznacza to większe ryzyko – NFT mogą wciąż przynieść zyski, ale szansa na powtórzenie spektakularnego sukcesu BAYC jest niewielka.
Podsumowanie
Bored Ape Yacht Club to jeden z najsłynniejszych projektów NFT, który stał się symbolem cyfrowej rewolucji. Choć jego popularność spadła, kolekcja wciąż istnieje i rozwija nowe projekty.
