Blockchain i tradycyjne bazy danych, to dwie różne koncepcje przechowywania i zarządzania informacjami. Obydwa te podejścia mają swoje zastosowania w dzisiejszym świecie technologii, ale istnieje pomiędzy nimi kilka kluczowych różnic. W dzisiejszej lekcji przyjrzymy się tym odmiennym technologiom, aby lepiej zrozumieć, co odróżnia blockchain od tradycyjnych baz danych.
Blockchain i bazy danych – skrótowe definicje
Zanim zajmiemy się szczegółami, zwróćmy uwagę na podstawowe definicje obydwóch pojęć.
Blockchain to rozproszony i niezmienialny rejestr, który gromadzi transakcje i dane w blokach połączonych w łańcuch. Każdy blok zawiera zestaw transakcji i jest bezpiecznie powiązany z poprzednim i następnym blokiem. Aby potwierdzić i zatwierdzić transakcje, blockchain używa algorytmu konsensusu, a raz wpisane dane nie mogą zostać zmienione.
Z kolei baza danych, to system przechowywania i zarządzania danymi, funkcjonujący na pojedynczym komputerze lub serwerze. Dane są tutaj przechowywane w tabelach i mogą być łatwo modyfikowane lub usuwane przez uprawnionych użytkowników.
Technologia blockchain vs. tradycyjne bazy danych
Podstawową różnicą między technologią blockchain a tradycyjnymi bazami danych jest stopień centralizacji. W tradycyjnych bazach danych dane są przechowywane w sposób scentralizowany, w jednej głównej bazie, zazwyczaj znajdującej się na serwerze. Uczestnicy sieci mają dostęp tylko do tej centralnej bazy. W przypadku technologii blockchain dane są przechowywane w sposób zdecentralizowany, z kopiami zapisanymi na wielu węzłach (nodes), z których każdy posiada pełną wersję całego blockchaina. Węzły te są punktami w sieci, gdzie informacje są tworzone, odbierane i przekazywane, a uczestnicy mają dostęp do każdej z kopii. Dzięki temu, nawet jeśli jeden węzeł ulegnie awarii, pełna baza danych pozostaje dostępna na innych działających węzłach, co zapewnia ciągły dostęp i szybkie wykrywanie nieprawidłowości.
Inną istotną różnicą jest sposób zapisu historii danych. W tradycyjnych bazach danych rejestrowane są zazwyczaj tylko dane bieżące, a starsze informacje mogą być nadpisywane, co powoduje utratę historii zmian. W blockchainie każda transakcja jest obowiązkowo rejestrowana, co umożliwia pełny wgląd w historię danych. Blockchain tworzy zatem bazy danych z kompletną historią.
Wydajność to kolejny istotny element różnicujący te technologie. Tradycyjne bazy danych są obecnie bardziej wydajne niż blockchain, głównie z powodu możliwości optymalizacji w systemach bazodanowych. Mimo że technologia blockchain ciągle się rozwija, zwiększając swoją wydajność, nadal wymaga czasu, aby osiągnąć pełną efektywność.
Ostatnim kluczowym aspektem jest poufność. Tradycyjne bazy danych, z centralnym punktem dostępu, pozwalają na pełną kontrolę nad zapisem i odczytem danych. Blockchain, z racji swojej decentralizacji, nie umożliwia pełnej kontroli, co może być zarówno zaletą, jak i wadą. Jeśli jednak priorytetem jest zachowanie pełnej poufności, tradycyjna baza danych może być bardziej odpowiednia.
Co jeszcze musisz wiedzieć o technologii blockchain i bazach danych?
Omówiliśmy już podstawowe różnice między blockchainem a tradycyjnymi bazami danych. Warto jednak podkreślić, że choć blockchain można traktować jako rodzaj bazy danych, to żadna tradycyjna baza danych nie może stać się blockchainem.
Na początku swojego rozwoju bazy danych były projektowane do przechowywania prostych, cyfrowych informacji. Z biegiem czasu rozwinięto model relacyjny, który pozwalał na gromadzenie danych o bardziej złożonej strukturze. Tradycyjne bazy danych są jednak centralnie zarządzane przez administratorów, którzy mają pełne uprawnienia do aktualizacji, zarządzania i kontroli. Administratorzy mają władzę nad tworzeniem, modyfikowaniem, a nawet usuwaniem rekordów oraz są odpowiedzialni za optymalizację rozmiaru baz danych.
W przypadku blockchaina nie ma centralnego nadzoru. Nikt nie zarządza danymi w łańcuchu bloków. Informacje dodane do bloku są trwałe i nie mogą być usunięte. Wszyscy uczestnicy sieci mają wpływ na sposób, w jaki baza danych jest utrzymywana i aktualizowana. Dzięki zdolności do bezpiecznego, transparentnego i odpornego na manipulację przechowywania danych, technologia blockchain zdobywa coraz większą popularność, znajdując zastosowanie nie tylko w kryptowalutach, ale także w bankowości, nieruchomościach, łańcuchach dostaw i wielu innych dziedzinach.
Podsumowanie
Blockchain i tradycyjne bazy danych to dwa odrębne narzędzia do gromadzenia i przechowywania danych, z których każde znajduje zastosowanie w różnych obszarach. Blockchain wyróżnia się swoją rozproszoną strukturą, niezmienialnością danych i szerokim zastosowaniem, zwłaszcza w kontekście kryptowalut.
Zwykłe bazy danych są z kolei bardziej elastyczne i znajdują najczęściej zastosowanie w aspektach takich, jak chociażby zarządzanie danymi firmowymi. Z całą pewnością wybór pomiędzy nimi zależy jednak od konkretnego przypadku użycia i indywidualnych potrzeb organizacji.
