Blockchain i tradycyjne bazy danych, to dwie różne koncepcje przechowywania i zarządzania informacjami. Obydwa te podejścia mają swoje zastosowania w dzisiejszym świecie technologii, ale istnieje pomiędzy nimi kilka kluczowych różnic. W dzisiejszej lekcji przyjrzymy się tym odmiennym technologiom, aby lepiej zrozumieć, co odróżnia blockchain od tradycyjnych baz danych.
Blockchain i bazy danych – skrótowe definicje
Zanim zajmiemy się szczegółami, zwróćmy uwagę na podstawowe definicje obydwóch pojęć.
Blockchain to rozproszony i niezmienialny rejestr, który gromadzi transakcje i dane w blokach połączonych w łańcuch. Każdy blok zawiera zestaw transakcji i jest bezpiecznie powiązany z poprzednim i następnym blokiem. Aby potwierdzić i zatwierdzić transakcje, blockchain używa algorytmu konsensusu, a raz wpisane dane nie mogą zostać zmienione.
Z kolei baza danych, to system przechowywania i zarządzania danymi, funkcjonujący na pojedynczym komputerze lub serwerze. Dane są tutaj przechowywane w tabelach i mogą być łatwo modyfikowane lub usuwane przez uprawnionych użytkowników.
Technologia blockchain vs. tradycyjne bazy danych
Podstawową różnicą między tymi dwoma systemami przechowywania informacji jest stopień centralizacji. W systemach bazodanowych dane przechowywane są w sposób scentralizowany. Każdy rekord zapisywany jest w głównej bazie danych, umieszczonej zazwyczaj na serwerze, a uczestnik sieci ma dostęp tylko do tej jednej, centralnej bazy danych. W przypadku łańcucha bloków, dane zapisywane są jednocześnie w wielu kopiach umieszczonych na tak zwanych węzłach (nodes), z których każdy zawiera pełną kopię całego blockchaina. Węzły są punktami w sieci, w których informacje są tworzone, odbierane i przekazywane, a uczestnik sieci ma dostęp do każdej z kopii umieszczonych na węzłach. Dane przechowywane są więc w sposób zdecentralizowany i nawet w przypadku awarii pojedynczych węzłów, zawsze jest dostęp do pełnej bazy danych umieszczonej na innym działającym węźle. To sprawia, że technologia blockchain jest unikalna, umożliwiając ciągły dostęp i szybkie wykrywanie wszelkich nieprawidłowości.
Istotną różnicą jest również zapis historyczny. W klasycznych bazach danych rejestrowane są zazwyczaj tylko informacje bieżące. Dane, które się zdezaktualizowały, często są nadpisywane innymi, aktualnymi danymi, bez zachowania historii zmian. Natomiast w przypadku technologii blockchain, obligatoryjnie rejestrowana i dostępna jest każda transakcja, co pozwala na pełny wgląd w historię danych. Blockchain tworzy więc bazy danych z kompletną historią.
Wydajność stanowi kolejną ważną różnicę. Trzeba uczciwie przyznać, że tradycyjne bazy danych są obecnie bardziej wydajne niż łańcuchy bloków. Dzieje się tak głównie z powodu dużo większych możliwości optymalizacji, występujących po stronie systemów bazodanowych. Chociaż technologia blockchain wciąż się rozwija, zwiększając swoją wydajność, nadal potrzebuje czasu na osiągnięcie pełnej efektywności.
Ostatnim kluczowym aspektem różnicującym jest kwestia poufności. Bazy danych, ponieważ są scentralizowane i posiadają jeden główny punkt dostępu, pozwalają na pełną kontrolę nad zapisem i odczytem danych. W przypadku łańcucha bloków, decentralizacja uniemożliwia proces pełnej kontroli, co może być zarówno zaletą, jak i wadą. Jeśli jednak priorytetem jest zachowanie pełnej poufności, bardziej odpowiednie może się okazać zastosowanie tradycyjnej bazy danych.
Co jeszcze musisz wiedzieć o technologii blockchain i bazach danych?
Omówiliśmy podstawowe różnice między blockchainem a bazami danych. Warto jednak podkreślić, że chociaż każdy blockchain może być traktowany jak baza danych, to żadna baza danych nigdy nie stanie się blockchainem.
W początkowej fazie rozwoju, bazy danych projektowane były do przechowywania prostych, cyfrowych informacji. W miarę ich rozwoju, upowszechnił się model relacyjny, który pozwala gromadzić informacje i dane o dużo bardziej złożonych strukturach. Bazy danych są jednak centralnie sterowane przez administratorów. Posiadają oni prawa do aktualizacji, zarządzania i kontrolowania. Administrator ma pełną władzę nad tworzeniem, modyfikowaniem a nawet usuwaniem poszczególnych rekordów. Odpowiada też za optymalizację rozmiaru baz danych.
W przypadku blockchaina nie istnieje centralna kontrola. Nikt nie administruje danych umieszczanych w łańcuchu bloków. Raz dodane do bloku informacje są trwałe i nieusuwalne. Wszyscy uczestnicy sieci mają też wpływ na to, w jaki sposób baza danych jest utrzymywana i aktualizowana. Dzięki zdolności do bezpiecznego, transparentnego i odpornego na manipulację przechowywania danych, technologia blockchain zyskuje na popularności, znajdując zastosowanie nie tylko w kryptowalutach, ale także w zarządzaniu bankowością, nieruchomościami, łańcuchem dostaw i wielu innych dziedzinach.
Podsumowanie
Blockchain i tradycyjne bazy danych to dwa odrębne narzędzia do gromadzenia i przechowywania danych, z których każde znajduje zastosowanie w różnych obszarach. Blockchain wyróżnia się swoją rozproszoną strukturą, niezmienialnością danych i szerokim zastosowaniem, zwłaszcza w kontekście kryptowalut.
Zwykłe bazy danych są z kolei bardziej elastyczne i znajdują najczęściej zastosowanie w aspektach takich, jak chociażby zarządzanie danymi firmowymi. Z całą pewnością wybór pomiędzy nimi zależy jednak od konkretnego przypadku użycia i indywidualnych potrzeb organizacji.
