Przejście Ethereum z Proof-of-Work (PoW) na Proof-of-Stake (PoS) wywołało wiele dyskusji w świecie kryptowalut. Jako największy ekosystem do tworzenia zdecentralizowanych aplikacji (dApps), Ethereum wprowadziło tę zmianę w sierpniu 2022 roku, co było przełomowym wydarzeniem.
Wraz z tą aktualizacją pojawiło się wiele pytań, a dzisiejsza lekcja pomoże zrozumieć czym jest PoS i jak wpływa na Ethereum.
Czym jest Proof-of-Stake (PoS)?
PoS to nowy mechanizm konsensusu, który zastąpił wcześniejszy system PoW. Dzięki tej zmianie Ethereum połączyło się z oddzielnym blockchainem – Beacon Chain, co całkowicie zmieniło sposób przetwarzania transakcji i tworzenia nowych tokenów Etheru.
Najważniejsze korzyści PoS w Ethereum:
- 99,9 procent mniejsze zużycie energii w porównaniu do PoW.
- Niższe opłaty za transakcje i większa skalowalność.
- Bardziej efektywna i zdecentralizowana weryfikacja transakcji dzięki stakingowi.
Wcześniej Ethereum korzystało z Proof-of-Work, gdzie górnicy używali potężnych komputerów do zatwierdzania transakcji. Zapewniało to wysoki poziom bezpieczeństwa, ale prowadziło do olbrzymiego zużycia energii i wysokich kosztów.
W Proof-of-Stake walidatorzy (posiadacze Etheru) blokują określoną ilość swoich monet, aby móc zatwierdzać transakcje i dodawać nowe bloki do łańcucha.
Jak działają walidatorzy w Ethereum?
Walidatorzy to kluczowy element PoS – to oni odpowiadają za weryfikację transakcji i zabezpieczenie całej sieci.
Jak zostać walidatorem w Ethereum?
Aby zostać walidatorem, trzeba zdeponować co najmniej 32 ETH w specjalnym smart kontrakcie. Następnie:
- Protokół losowo wybiera walidatorów, którzy będą proponować i zatwierdzać nowe bloki.
- Walidatorzy są grupowani w komitety po 128 osób, które głosują nad poprawnością transakcji.
- Nagrody za walidację są wypłacane w ETH.
Na Beacon Chain działa już ponad 400 000 walidatorów. Nowe sloty dla walidatorów są przydzielane co 12 sekund.
Jak przebiega proces walidacji w Ethereum?
- Beacon Chain losowo przydziela walidatorów do grup zwanych komitetami, składających się z co najmniej 128 osób.
- Każdy komitet otrzymuje slot, w którym przeprowadza walidację transakcji.
- Jedna losowa osoba z komitetu zostaje wybrana do zaproponowania nowego bloku.
- Pozostałych 127 walidatorów głosuje, czy blok jest poprawny.
- Jeśli większość zaakceptuje transakcję, blok zostaje dodany do blockchaina.
- Walidator, który zaproponował blok, otrzymuje nagrodę w ETH.
Dzięki temu systemowi Ethereum stało się bardziej zdecentralizowane i wydajne.
Finalizacja transakcji w Ethereum PoS
Finalizacja (finalność) to moment, w którym transakcja staje się nieodwracalna – nie można jej zmienić ani cofnąć.
W Ethereum PoS finalizacja odbywa się przez punkty kontrolne, czyli checkpoints.
- Pierwszy blok każdej epoki jest punktem kontrolnym.
- Walidatorzy głosują, które punkty kontrolne są prawidłowe.
- Gdy dwie trzecie wszystkich stakowanych ETH zaakceptuje dany punkt, transakcja zostaje finalizowana.
Dzięki temu Ethereum zapewnia wysoki poziom bezpieczeństwa i odporność na ataki.
Czy Ethereum PoS jest podatne na atak 51 procent?
Atak 51 procent ma miejsce wtedy, gdy grupa walidatorów zdobywa większość mocy sieci, co pozwala na manipulowanie blockchainem.
W Ethereum PoS atakujący musieliby posiadać 51 procent wszystkich stakowanych ETH, czyli kontrolować miliardy dolarów. Jest to praktycznie niemożliwe, ponieważ:
- Im więcej osób stakuje ETH, tym trudniej przeprowadzić taki atak.
- Protokół PoS posiada mechanizmy kar, które uniemożliwiają manipulowanie siecią.
Ethereum PoS jest więc znacznie bezpieczniejsze niż Ethereum PoW.
Czym jest staking ETH?
Stakowanie ETH to proces, w którym blokujesz swoje Ether w sieci, pomagając w walidacji transakcji i zabezpieczeniu blockchaina.
W zamian za to otrzymujesz nagrody w ETH.
Gdzie można stakować ETH?
Do stakingu można używać dedykowanych platform, takich jak:
- Lido Finance – pozwala na staking ETH i otrzymywanie stETH, które można wymieniać na innych platformach DeFi.
- Giełdy kryptowalut – na przykład Binance, Kraken, Coinbase umożliwiają staking ETH z mniejszymi wymaganiami niż 32 ETH.
Według raportu CoinShares, stETH nie musi być 1 do 1 skorelowane z ETH, aby prawidłowo funkcjonować.
Podsumowanie
- Ethereum nie korzysta już z górników – zamiast nich transakcje zatwierdzają walidatorzy.
- Aby stać się walidatorem, trzeba zdeponować 32 ETH i uczestniczyć w procesie zatwierdzania bloków.
- PoS sprawił, że Ethereum zużywa mniej energii, jest szybsze i bardziej skalowalne.
- Staking ETH pozwala na pasywny zarobek, ale wymaga zamrożenia środków na dłuższy czas.
Dzięki tej lekcji można lepiej zrozumieć, jak działa Proof-of-Stake w Ethereum i podejmować bardziej świadome decyzje dotyczące interakcji z blockchainem.
