W świecie NFT słyszysz o licytacjach, cyfrowej sztuce, milionowych transakcjach… a potem nagle pojawia się koszt, którego nikt się nie spodziewa – opłata za gaz. Jeśli dopiero zaczynasz swoją przygodę z NFT, ten temat może wydawać się skomplikowany. Ale spokojnie – w tej lekcji wyjaśnimy Ci wszystko krok po kroku i pokażemy, jak nie przepłacać.
Co to jest opłata za gaz (gas fee)?
Opłata za gaz to prowizja, jaką płacisz za wykonanie jakiejkolwiek transakcji na blockchainie – na przykład kiedy:
-
tworzysz NFT (czyli „mintujesz” token),
-
sprzedajesz lub kupujesz NFT,
-
przesyłasz tokeny komuś innemu.
Te opłaty trafiają do tzw. walidatorów – to osoby lub komputery, które zabezpieczają sieć i dbają o to, żeby wszystko działało uczciwie i bezpiecznie. Dzięki nim możesz mieć pewność, że Twoja transakcja zostanie zapisana w blockchainie.
Dlaczego opłaty za gaz są czasem tak wysokie?
Wszystko zależy od dwóch rzeczy:
-
Obciążenia sieci – im więcej osób w tym samym czasie chce przeprowadzić transakcję, tym wyższe opłaty.
-
Blockchaina, z którego korzystasz – Ethereum (najpopularniejszy blockchain dla NFT) bywa drogi. Opłaty mogą wynosić od kilku do nawet kilkuset dolarów w godzinach szczytu.
A teraz trochę techniki w uproszczeniu:
Gas fee = ilość zużytego gazu × cena za jednostkę gazu (gwei) + napiwek dla walidatora
W praktyce: jeśli chcesz, żeby Twoja transakcja została przetworzona szybciej, możesz dorzucić napiwek. Ale jeśli nie zależy Ci na czasie – możesz sporo zaoszczędzić.
Dlaczego NFT potrzebują opłat za gaz?
Stworzenie, przesłanie czy sprzedaż NFT to nie tylko kliknięcie przycisku. To operacja, którą sieć musi:
-
przetworzyć,
-
zapisać w blockchainie,
-
zabezpieczyć przed oszustwami.
Do tego potrzeba mocy obliczeniowej, a tę zapewniają walidatorzy. Opłaty za gaz to ich wynagrodzenie. Gdyby ich nie było, nikt nie chciałby wykonywać tej pracy, a cały system przestałby działać.
Jak zmniejszyć opłaty za gaz? 5 sprawdzonych sposobów
-
Wykonuj transakcje poza godzinami szczytu.
Sprawdź aktualne koszty gazu na stronach takich jak etherscan.io/gastracker. Najniższe opłaty bywają wcześnie rano (czasu UTC) lub w weekendy. -
Ustaw własny limit opłaty za gaz w portfelu.
W portfelach takich jak MetaMask możesz ręcznie ustawić, ile maksymalnie chcesz zapłacić. Jeśli transakcja będzie zbyt droga – po prostu się nie odbędzie. -
Zmień priorytet transakcji.
Wybierając niski priorytet („low”), zapłacisz mniej, choć na potwierdzenie trzeba będzie chwilę poczekać. Opcja „high” zadziała szybciej, ale będzie droższa. -
Korzystaj z rozwiązań warstwy 2 (Layer 2).
Technologie takie jak Arbitrum, Optimism czy zkSync pozwalają na tańsze transakcje, bo działają „obok” Ethereum, ale nadal korzystają z jego zabezpieczeń. -
Używaj blockchainów z niższymi opłatami.
Alternatywy dla Ethereum, takie jak Polygon, Solana czy Avalanche, oferują dużo niższe (czasem niemal zerowe) opłaty za gaz. Warto sprawdzić, czy interesujący Cię NFT jest dostępny na tych sieciach.
Podsumowanie
Opłaty za gaz są nieodłącznym elementem świata NFT – to one napędzają działanie blockchaina i motywują walidatorów do zabezpieczania sieci. Choć bywają wysokie, istnieją sposoby, by je zmniejszyć.
Jeśli chcesz działać mądrze, monitoruj ceny gazu, korzystaj z tańszych sieci i rozważ rozwiązania warstwy 2.
Z czasem, gdy technologia będzie się rozwijać, opłaty te prawdopodobnie staną się bardziej przewidywalne i dostępne dla wszystkich.
