Opłaty licencyjne NFT, nazywane również tantiemami, to kluczowe narzędzie dla artystów, którzy chcą zapewnić sobie długoterminowy model zarabiania na swojej twórczości. Dzięki nim twórcy mogą otrzymywać procent z każdej kolejnej odsprzedaży swoich dzieł, co pozwala na generowanie stałego dochodu.
Tantiemy działają poprzez inteligentne kontrakty na blockchainie, które automatycznie realizują transakcje. Jednak nie posiadają one wbudowanych mechanizmów prawnych, co oznacza, że skuteczność ich egzekwowania zależy głównie od platform NFT, takich jak OpenSea czy Rarible.
Jak więc naprawdę funkcjonują tantiemy NFT? Jakie są ich ograniczenia i wyzwania? Przyjrzyjmy się temu dokładniej.
Czym są tantiemy NFT?
Tantiemy NFT to procentowe płatności, które twórca otrzymuje przy każdej kolejnej odsprzedaży swojego NFT na rynku wtórnym.
Jak to działa?
- Twórca ustala procent tantiemy podczas tworzenia NFT, np. 10%.
- Za każdym razem, gdy NFT jest odsprzedawane, określony procent z transakcji automatycznie trafia do portfela twórcy.
- Proces jest w pełni automatyczny, bez konieczności angażowania pośredników.
Jednym z najbardziej znanych przypadków skuteczności tantiem NFT jest kolekcja “Crossroads” Beeple’a, której odsprzedaż na rynku wtórnym przyniosła 6,6 miliona USD. Twórca otrzymał 10% tej kwoty, co pokazuje potencjał tantiem jako pasywnego źródła dochodu dla artystów.
Jak działają tantiemy NFT?
System wypłacania tantiem różni się w zależności od blockchaina i platformy, na której NFT zostało utworzone.
Na przykład:
- Ethereum pozwala na określenie procentu tantiem bezpośrednio w inteligentnym kontrakcie.
- Rarible umożliwia artystom ręczne ustawienie tantiem, które następnie są automatycznie wypłacane podczas każdej transakcji.
Jednak ważne jest, aby pamiętać, że tantiemy NFT nie są egzekwowalne prawnie.
Są one zapisane wyłącznie w kodzie inteligentnych kontraktów, ale nie stanowią tradycyjnej umowy prawnej, która mogłaby być wykorzystana w sądzie w przypadku sporu.
Dodatkowo różne platformy mają różne harmonogramy wypłat, co oznacza, że twórcy nie zawsze otrzymują wynagrodzenie natychmiast.
Jak inteligentne kontrakty zarządzają tantiemami?
Inteligentne kontrakty obsługują tantiemy w sposób w pełni automatyczny.
- Twórca mintuje NFT i określa wysokość tantiem, np. 10%.
- NFT jest sprzedawane na rynku wtórnym – w momencie transakcji inteligentny kontrakt pobiera 10% kwoty sprzedaży.
- Procent tantiemy jest natychmiastowo przekazywany do portfela twórcy.
Dzięki temu twórca nie musi angażować pośredników, a wypłaty są realizowane natychmiastowo.
Warto jednak pamiętać, że nie wszystkie NFT zawierają tantiemy – jeśli nie zostaną one zapisane w inteligentnym kontrakcie podczas tworzenia NFT, twórca nie otrzyma żadnych opłat za przyszłe odsprzedaże.
Czy wszystkie platformy NFT wspierają tantiemy?
Nie wszystkie rynki NFT obsługują tantiemy, co może stanowić wyzwanie dla artystów.
Przykłady różnych podejść do tantiem:
- OpenSea – tantiemy są wypłacane tylko dla kolekcji NFT, a nie dla pojedynczych sztuk.
- Rarible – obsługuje tantiemy zarówno dla kolekcji, jak i pojedynczych NFT.
- OpenSea pozwala na maksymalnie 10% tantiem, podczas gdy Rarible umożliwia nawet 50%.
Brak jednolitych zasad powoduje, że twórcy muszą uważnie wybierać platformy, na których sprzedają swoje NFT.
Jakie są korzyści z tantiem NFT?
Największą zaletą tantiem jest możliwość generowania pasywnego dochodu.
Dzięki tantiemom twórcy zarabiają nie tylko na pierwotnej sprzedaży, ale również na każdej kolejnej transakcji swojego NFT.
Przykład:
- Artysta sprzedaje NFT za 10 ETH.
- Kupujący odsprzedaje je później za 100 ETH.
- Jeśli tantiema wynosi 10%, twórca otrzymuje dodatkowe 10 ETH.
Dzięki temu twórcy mogą zarabiać na rosnącej wartości swoich dzieł.
Wyzwania związane z tantiemami NFT
Chociaż tantiemy NFT mają wiele zalet, ich egzekwowanie nie jest idealne.
- Nie wszystkie platformy obsługują tantiemy, co oznacza, że jeśli NFT zostanie sprzedane na rynku, który ich nie honoruje, twórca nie otrzyma wynagrodzenia.
- Nie są one egzekwowalne prawnie, ponieważ są jedynie regułami zapisanymi w smart kontrakcie, a nie umową prawną.
- Niektóre rynki NFT pozwalają na obchodzenie tantiem, umożliwiając handel poza blockchainem.
Czy tantiemy NFT można przenosić między platformami?
Niestety, tantiemy nie są automatycznie przenoszone między rynkami NFT.
Jeśli twórca ustalił tantiemy na OpenSea, ale jego NFT zostanie sprzedane na innej platformie, która ich nie obsługuje, nie otrzyma żadnych opłat.
To duże wyzwanie, ponieważ każdy rynek NFT ma własne zasady dotyczące tantiem.
Czy tantiemy NFT są przyszłością rynku?
To kontrowersyjna kwestia.
Na początku istnienia NFT wielu twórców osiągało ogromne zyski z tantiem. Jednak teraz, gdy coraz więcej platform rezygnuje z ich stosowania, przychody z rynku wtórnego spadają.
Niektóre projekty, jak DeGods, całkowicie zrezygnowały z tantiem, szukając innych metod zarabiania.
Mimo to dla niezależnych twórców tantiemy NFT wciąż pozostają jednym z najlepszych sposobów na długoterminowe zarabianie.
Przyszłość tantiem NFT
Niektórzy krytycy twierdzą, że tantiemy NFT to sztuczny mechanizm, który tylko zachęca użytkowników do pozostania na jednej platformie.
Alternatywne modele mogą obejmować:
- Nowe systemy motywacyjne, które wynagradzają długoterminowych kolekcjonerów.
- Dobrowolne tantiemy, gdzie kupujący decydują, czy chcą wspierać twórców.
Branża NFT musi znaleźć równowagę między wspieraniem artystów a utrzymaniem płynności rynku.
Podsumowanie
Teraz wiesz, czym są tantiemy NFT i jak działają. Twórcy mogą ustawić procentowy udział w sprzedaży, który zapewnia im stały dochód z wtórnych transakcji.
Jednak tantiemy nie są uniwersalnie egzekwowane, a każda platforma ma własne zasady.
Pomimo wyzwań NFT tantiemy pozostają ważnym narzędziem dla artystów, a ich przyszłość będzie zależeć od dalszego rozwoju rynku.
