W świecie blockchain protokół MINA wyróżnia się jedną unikalną cechą – jest najlżejszym blockchainem na świecie. Podczas gdy inne sieci blockchain stale rosną i zajmują coraz więcej pamięci, MINA utrzymuje stały rozmiar wynoszący jedynie 22 kilobajty. To mniej więcej tyle, ile waży kilka tweetów.
Jak to możliwe? Wszystko dzięki technologii Zk-SNARKs, która pozwala na przechowywanie i weryfikowanie transakcji bez konieczności przechowywania całej historii blockchaina. Dzięki temu MINA jest bardziej dostępna dla użytkowników i pozwala na zachowanie wysokiego poziomu prywatności.
Jak powstał protokół MINA?
Historia MINA sięga 2017 roku, kiedy to zespół 0(1) Labs, kierowany przez Evana Sharpiro i Izaaka Mecklera, postanowił stworzyć blockchain, który rozwiąże problem dużych wymagań pamięciowych i zapewni pełną decentralizację.
Wiele istniejących blockchainów, takich jak Ethereum, wymaga od użytkowników polegania na stronach trzecich, aby bezpiecznie korzystać z sieci. Zespół 0(1) Labs uznał to za zagrożenie dla prywatności i postanowił stworzyć lekką, zdecentralizowaną sieć, w której praktycznie każdy użytkownik może pełnić rolę węzła.
Na początku projekt nazywał się Coda, ale w 2020 roku przeszedł rebranding i przyjął nazwę MINA Protocol. Jego główna sieć (mainnet) została uruchomiona 23 marca 2021 roku.
Czym jest MINA Protocol?
MINA Protocol to blockchain warstwy pierwszej, który zachowuje niewielki rozmiar, jednocześnie oferując pełną funkcjonalność tradycyjnych sieci. Dzięki Zk-SNARKs użytkownicy nie muszą przechowywać całej historii blockchaina – wystarczy im jeden dowód rekurencyjny, aby potwierdzić stan sieci.
Jak to działa? Każdy nowy blok tworzony w sieci MINA zawiera migawkę (snapshota) poprzedniego stanu sieci. To sprawia, że zamiast przechowywać całą historię transakcji, blockchain “zapamiętuje” tylko najważniejsze informacje, dzięki czemu jego rozmiar nie rośnie.
To sprawia, że MINA:
- Jest lekka i łatwo dostępna dla nowych użytkowników.
- Nie wymaga przechowywania ogromnych ilości danych.
- Zapewnia większą prywatność użytkownikom.
Czym są dowody zerowej wiedzy (Zk-SNARKs)?
MINA wykorzystuje Zk-SNARKs, czyli dowody zerowej wiedzy, które pozwalają na weryfikację transakcji bez ujawniania ich szczegółów.
Technologia ta została opracowana już w 1985 roku przez Shafi Goldwassera, Silvio Micaliego i Charlesa Rackoffa. W świecie kryptowalut szczególnie docenia ją Vitalik Buterin, twórca Ethereum, który uważa Zk-SNARKs za jedną z najważniejszych innowacji w blockchainie.
Dzięki tej technologii użytkownicy MINA mogą potwierdzać prawdziwość swoich transakcji, nie zdradzając szczegółów ich treści ani tożsamości stron transakcji.
Jak działa konsensus w MINA? Ouroboros Samasika
W blockchainach kluczową rolę odgrywa mechanizm konsensusu, który decyduje o tym, jak sieć zatwierdza nowe transakcje. MINA używa zmodyfikowanej wersji Proof-of-Stake (PoS), zwanej Ouroboros Samasika.
Jak to działa?
- Czas w sieci jest podzielony na epoki – każda epoka składa się z 7140 slotów, a każdy slot to jeden nowy blok.
- Bloki tworzone są co trzy minuty, a cała epoka trwa około 14 dni.
- Walidatorzy (produkujący bloki) wybierani są na podstawie ilości stakowanych monet.
Dzięki temu mechanizmowi użytkownicy mogą uczestniczyć w zabezpieczaniu sieci, stakując swoje tokeny MINA – mogą jednak wycofać je w dowolnym momencie, co daje większą elastyczność niż w innych systemach PoS.
Węzły w sieci MINA – kto utrzymuje blockchain?
Sieć MINA składa się z trzech głównych typów węzłów:
- Snark Workers – generują dowody Zk-SNARKs, które pozwalają na weryfikację transakcji.
- Validator Nodes – walidują transakcje i dodają nowe bloki do blockchaina.
- Węzły archiwalne – przechowują nieskompresowane dane blockchaina.
Snark Workers sprzedają swoje dowody w SNARKetplace, gdzie walidatorzy kupują je po najkorzystniejszych cenach. Dzięki temu blockchain MINA pozostaje wydajny i lekki.
Inteligentne kontrakty w MINA – zkApps
MINA nie tylko przechowuje transakcje – obsługuje również inteligentne kontrakty, nazywane zkApps (Zero-Knowledge Apps).
Czym się wyróżniają?
- Przetwarzają dane poza blockchainem, co pozwala na oszczędność zasobów.
- Użytkownicy płacą minimalne opłaty, ponieważ większość obliczeń odbywa się poza siecią.
- Zapewniają prywatność danych, dzięki zastosowaniu Zk-SNARKs.
Dzięki zkApps blockchain MINA jest bardziej wydajny niż tradycyjne sieci obsługujące inteligentne kontrakty, takie jak Ethereum.
Token MINA – do czego służy?
Token MINA to natywny token protokołu, który służy do:
- Opłacania transakcji w sieci.
- Stakowania i zabezpieczania blockchaina.
- Głosowania nad rozwojem protokołu.
Obecnie w obiegu znajduje się około 765 milionów MINA, a jego kapitalizacja rynkowa wynosi około 435 milionów USD. Inflacja tokenu w pierwszych dwóch latach wynosiła 12 procent, ale obecnie zmniejszyła się do 7 procent.
Podsumowanie
MINA to jedyny w swoim rodzaju blockchain, który jest:
- Lekki – jego rozmiar pozostaje niezmienny, niezależnie od liczby transakcji.
- Bezpieczny – wykorzystuje dowody zerowej wiedzy (Zk-SNARKs), które chronią prywatność użytkowników.
- Wydajny – używa inteligentnych kontraktów zkApps, które pozwalają na minimalizację kosztów transakcji.
Chociaż technologia MINA wciąż się rozwija, jej unikalna konstrukcja i innowacyjne podejście do decentralizacji sprawiają, że może stać się jednym z kluczowych blockchainów przyszłości.
