Ethereum nieustannie się rozwija. Jednym z największych kamieni milowych było przejście na mechanizm konsensusu Proof-of-Stake w 2022 roku. Teraz nadchodzi kolejna ważna zmiana – propozycja EIP-4844, znana jako proto-danksharding. To pierwsza faza wprowadzania nowego modelu skalowania Ethereum, który ma przynieść ogromne korzyści użytkownikom i deweloperom.
Czym jest danksharding?
Danksharding to nowa koncepcja shardingu, czyli dzielenia danych w sieci, która została zaproponowana specjalnie dla Ethereum. W przeciwieństwie do klasycznego shardingu, który dzieli sieć na mniejsze części przetwarzające transakcje, danksharding skupia się na przechowywaniu danych, a nie samych transakcji.
Te dane są gromadzone w specjalnych strukturach zwanych blobami. Co ważne, Ethereum nie interpretuje zawartości blobów, ale umożliwia sprawdzenie ich dostępności. To idealne rozwiązanie dla aplikacji warstwy 2 (Layer 2), które potrzebują przestrzeni do przesyłania dużych ilości danych bez przeciążania głównej sieci Ethereum.
Co to jest proto-danksharding (EIP-4844)?
Proto-danksharding to pierwsza odsłona pełnego dankshardingu. EIP-4844 nie wprowadza jeszcze pełnego podziału sieci na shardingi, ale dodaje kluczową funkcję – transakcje z blobami (blob-carrying transactions). Tego rodzaju transakcje zawierają dodatkowe dane, które nie są przetwarzane przez maszynę wirtualną Ethereum, ale mogą być dostępne do odczytu.
W praktyce bloby to duże pakiety danych (około 125 kB), które są znacznie tańsze w przesyłaniu niż tradycyjne dane transakcyjne. Dzięki temu Ethereum zyskuje nową warstwę danych, która może służyć do przesyłania informacji przez rollupy, czyli rozwiązania warstwy 2.
Jak działa EIP-4844?
EIP-4844 wprowadza nowy typ transakcji z załączonym blobem. Walidatorzy będą zatwierdzać je przy użyciu kryptografii KZG, która umożliwia szybką i bezpieczną weryfikację dużych pakietów danych. Co istotne, dane z blobów nie są przechowywane na stałe – po pewnym czasie stają się niedostępne, ale przez odpowiedni okres mogą być wykorzystywane do przetwarzania transakcji przez warstwę 2.
To oznacza, że rollupy zyskują nowe, tanie i szybkie źródło danych. A użytkownicy końcowi odczują to w postaci niższych opłat za transakcje – nawet dziesięciokrotnie mniejszych.
Jakie korzyści daje proto-danksharding?
Najważniejsze zalety to:
-
obniżenie kosztów gazu dla rozwiązań warstwy 2
-
odciążenie sieci głównej Ethereum
-
nowy rynek opłat dla danych, niezależny od głównego rynku gazu
-
pierwszy krok w stronę pełnego shardingu
-
poprawa skalowalności bez ingerencji w logikę maszyny wirtualnej Ethereum
Proto-danksharding a EIP-4488 – jaka różnica?
Oba standardy mają na celu poprawę wydajności Ethereum, ale podchodzą do problemu inaczej. EIP-4488 stawia na szybkie i proste zmniejszenie kosztów gazu, natomiast EIP-4844 przygotowuje Ethereum na pełne wdrożenie shardingu w przyszłości. Proto-danksharding wymaga więcej zmian, ale otwiera szersze możliwości.
Czy proto-danksharding już działa?
Nie. Na dzień dzisiejszy (kwiecień 2025), EIP-4844 nadal jest propozycją, która przechodzi kolejne etapy testów i weryfikacji. Jego wdrożenie jest planowane w ramach aktualizacji o nazwie Dencun, ale dokładna data nie została jeszcze ogłoszona.
Podsumowanie
Proto-danksharding to jeden z najbardziej zaawansowanych i strategicznych kroków w rozwoju Ethereum. Zmniejsza koszty operacyjne aplikacji warstwy 2, odciąża sieć główną i przygotowuje podwaliny pod pełny sharding. Choć aktualizacja nie została jeszcze wdrożona, to już teraz budzi ogromne zainteresowanie wśród deweloperów i inwestorów.
