Technologia blockchain rozwija się w szybkim tempie. Aby zapewnić większą skalowalność i bezpieczeństwo, twórcy wprowadzają kolejne ulepszenia. Warstwa 3 (Layer 3 – L3) to najnowsza koncepcja, która ma usprawnić komunikację między różnymi blockchainami, zwiększyć interoperacyjność i ułatwić działanie zdecentralizowanych aplikacji (dApps).
Dziś przyjrzymy się, czym jest warstwa 3, dlaczego blockchain jej potrzebuje i jakie rozwiązania są już dostępne.
Czym jest warstwa 3 w technologii blockchain?
Warstwa 3 to specjalne rozwiązania, które umożliwiają swobodną komunikację między różnymi blockchainami. Można ją porównać do tłumacza, który pozwala odrębnym sieciom „rozmawiać” ze sobą i wymieniać informacje.
Blockchainy warstwy 1 (np. Bitcoin, Ethereum) i warstwy 2 (np. Polygon, Lightning Network) są zwykle silnie powiązane ze swoimi ekosystemami. Warstwa 3 działa jako most, który łączy je ze sobą, umożliwiając przesyłanie danych i wartości między różnymi sieciami.
Warto podkreślić, że Layer 3 nie jest zarządzana przez żaden centralny organ ani pośrednika – pozostaje w pełni zdecentralizowana.
Dlaczego blockchain potrzebuje warstwy 3?
Problem trzech filarów blockchaina
Każdy blockchain stara się znaleźć równowagę między trzema kluczowymi elementami:
- Decentralizacja – system działa bez centralnej władzy.
- Bezpieczeństwo – sieć jest odporna na ataki i manipulacje.
- Skalowalność – blockchain obsługuje dużą liczbę użytkowników i transakcji.
Problem w tym, że trudno osiągnąć wszystkie trzy cechy jednocześnie. Przykłady:
- Bitcoin i Ethereum priorytetowo traktują bezpieczeństwo i decentralizację, ale są wolne i drogie.
- Solana stawia na szybkość, ale jest mniej zdecentralizowana.
Rozwiązania warstwy 3 pomagają znaleźć złoty środek, poprawiając interoperacyjność i optymalizując sposób, w jaki blockchainy współpracują ze sobą.
Interoperacyjność – kluczowa funkcja warstwy 3
Interoperacyjność to możliwość przesyłania danych i wartości między różnymi blockchainami.
Obecnie wiele zdecentralizowanych aplikacji działa w izolacji. Przykład:
- Aave (DeFi na Ethereum) nie może bezpośrednio współpracować z Serum (DeFi na Solanie), co utrudnia użytkownikom dostęp do różnych usług.
Warstwa 3 tworzy rozwiązania, które pozwalają na płynne połączenie różnych blockchainów, eliminując ten problem.
Przykłady protokołów warstwy 3
Interledger Protocol (ILP)
- Działa jako tłumacz między różnymi sieciami płatniczymi.
- Umożliwia transfer wartości między blockchainami, ale także między tradycyjnymi systemami finansowymi.
- Jest niezależny od konkretnych walut i firm.
Inter-Blockchain Communication (IBC) Protocol
- Umożliwia bezpieczną wymianę danych i wartości między blockchainami.
- Jest kluczowym elementem ekosystemu Cosmos, ale może działać również w innych sieciach.
- Działa jako standardowy system przesyłania informacji między różnymi blockchainami.
Quant (Overledger)
- System operacyjny, który umożliwia aplikacjom działanie na wielu blockchainach jednocześnie.
- Obsługuje zarówno publiczne, jak i prywatne blockchainy.
- Nie jest klasycznym protokołem warstwy 3, ale spełnia podobne funkcje.
Vitalik Buterin o przyszłości warstwy 3
Vitalik Buterin, współtwórca Ethereum, przedstawił swoją wizję roli warstwy 3 w przyszłości blockchaina.
- Warstwa 2 (np. Rollups) ma na celu zwiększenie skalowalności.
- Warstwa 3 powinna zapewniać dodatkowe funkcjonalności, np. nowe sposoby komunikacji między blockchainami.
Według Buterina warstwa 3 ma sens tylko wtedy, gdy oferuje coś więcej niż obecne rozwiązania warstwy 2.
Niektóre aplikacje mogą nie chcieć korzystać z Ethereum Virtual Machine (EVM) do przetwarzania skomplikowanych obliczeń – warstwa 3 mogłaby im w tym pomóc.
Jego koncepcja jest wciąż w fazie rozwoju, ale jeśli zostanie zrealizowana, może znacząco poprawić interoperacyjność i użyteczność blockchainów.
Podsumowanie
Warstwa 3 to innowacyjne rozwiązanie, które może zrewolucjonizować sposób, w jaki blockchainy współpracują ze sobą. Jej głównym celem jest zapewnienie pełnej interoperacyjności i stworzenie płynnie połączonego ekosystemu.
Dzięki niej blockchainy mogą stać się bardziej funkcjonalne, a użytkownicy będą mogli korzystać z różnych sieci bez konieczności żmudnych transferów środków czy ręcznego zarządzania wieloma aplikacjami.
W miarę rozwoju technologii warstwa 3 może odegrać kluczową rolę w masowej adopcji kryptowalut i zdecentralizowanych aplikacji.
