W poprzednich lekcjach omówiliśmy podstawowe typy wykresów wykorzystywane w analizie technicznej: liniowe, słupkowe oraz świecowe. W tej części skupimy się na kolejnym ważnym aspekcie analizy wykresów – skalach, na których są one przedstawiane. Rozróżniamy dwie główne skale: arytmetyczną i logarytmiczną. Wybór skali ma istotne znaczenie dla sposobu, w jaki interpretujemy ruchy cen i trendy rynkowe.
Skala arytmetyczna
Na skali arytmetycznej, każda jednostka pionowa (osi Y) reprezentuje tę samą wartość w całym zakresie wykresu. Oznacza to, że różnica cenowa między 10 a 20 jest taka sama jak między 90 a 100 – obie reprezentowane są przez taką samą odległość na wykresie. Skala arytmetyczna jest szczególnie przydatna w krótkoterminowej analizie rynku, gdzie szczegółowe obserwacje niewielkich zmian cen są kluczowe.
- Zalety: Prosta interpretacja zmian cenowych; idealna dla krótkoterminowych strategii handlowych.
- Wady: Może wprowadzać w błąd przy analizie długoterminowych trendów, nie uwzględniając relatywnego znaczenia procentowych zmian cen.
Skala logarytmiczna
Skala logarytmiczna, inaczej zwana skalą procentową, różni się od arytmetycznej tym, że odległości na osi pionowej reprezentują procentowe zmiany wartości, a nie absolutne zmiany wartości. To oznacza, że wzrost ceny z 10 do 20 (100% wzrost) jest reprezentowany przez taką samą odległość na wykresie, jak wzrost ceny z 20 do 40 (również 100% wzrost). Skala logarytmiczna jest szczególnie przydatna w analizie długoterminowych trendów, ponieważ uwzględnia względną zmienność cen w różnych zakresach cenowych.
- Zalety: Umożliwia łatwe porównywanie procentowych zmian cen w różnych przedziałach cenowych; idealna dla długoterminowych analiz i identyfikacji trendów.
- Wady: Może być trudniejsza do interpretacji dla początkujących inwestorów; mniej przydatna w krótkoterminowej analizie rynku.
Praktyczne zastosowanie
Wybór skali – arytmetycznej czy logarytmicznej – powinien zależeć od twoich celów handlowych i czasu trwania inwestycji. Krótkoterminowi traderzy mogą preferować skalę arytmetyczną ze względu na jej prostotę i skupienie na absolutnych zmianach cen. Z kolei inwestorzy długoterminowi powinni rozważyć użycie skali logarytmicznej, aby lepiej zrozumieć procentowe zmiany cen i długoterminowe trendy.
Kiedy używać której skali?
- Skala arytmetyczna jest najbardziej odpowiednia do krótkoterminowej analizy rynku. Jeśli interesują nas codzienne fluktuacje cen lub jeśli analizujemy dane z krótszego okresu, skala liniowa może lepiej oddać dynamikę zmian.
- Skala logarytmiczna sprawdza się lepiej w przypadku analizy długoterminowych trendów. Dzięki niej możemy łatwiej zauważyć wzorce w danych historycznych rozciągających się na wiele lat, gdzie wartości cen znacząco się różnią.
Przykład
Załóżmy, że analizujemy wykres cen akcji firmy, która w ciągu ostatnich 10 lat przeszła od 10 do 1000. Używając skali arytmetycznej, większość trendów i formacji cenowych z początkowego okresu byłaby niemal niewidoczna ze względu na dominujące wysokie wartości na końcu okresu. Skala logarytmiczna pozwala nam zobaczyć całą historię ruchów cenowych w bardziej zbalansowany sposób, pokazując relatywne zmiany cen zamiast absolutnych wartości.
Pamiętaj, że wybór skali wykresu powinien być podyktowany celem analizy oraz charakterystyką analizowanych danych. Przy analizie wykresów warto eksperymentować zarówno ze skalą arytmetyczną, jak i logarytmiczną, aby znaleźć dla siebie optymalne ujęcie analizowanych danych.
Podczas korzystania z wykresów, zawsze zwracaj uwagę na skalę, na której są one przedstawione. Niewłaściwy wybór skali może prowadzić do błędnych interpretacji i decyzji inwestycyjnych. Przykładowo, ignorowanie skalowania logarytmicznego przy analizie długoterminowej może spowodować niedocenienie wpływu dużych procentowych zmian cen.
