9. DeFI: możliwości, wady i zalety zdecentralizowanych finansów

Z poprzednich lekcji wiesz już, że DeFi to skrót od „decentralized finance”.  W tłumaczeniu – zdecentralizowane finanse, czyli systemy i różnego rodzaju aplikacje (głównie finansowe) zbudowane na podstawie technologii blockchain. Działają bez nadzoru organów zewnętrznych, czy osób trzecich. Przeciwieństwem DeFi są CeFi, czyli scentralizowane finanse – tradycyjne, które posiadają „nad sobą” instytucje, które w pełni je kontrolują. Doskonałym tego przykładem są banki, czy scentralizowane giełdy kryptowalutowe. 

Zdecentralizowane finanse to dokładne przeciwieństwo tradycyjnych rozwiązań. Funkcjonują szybko i efektywnie, pozbawione nadzoru instytucji i osób trzecich. W celu dostarczenia usług finansowych, DeFi korzystają z kryptowalut, technologii blockchain oraz smart kontraktów. Co możesz dzięki nim osiągnąć? Wszystko to, co jest dostępne w przypadku scentralizowanych finansów: pożyczki, lokaty, a nawet kredyty. Jednak istnieje kluczowa różnica – wszystkie te operacje są anonimowe, transparentne, prostsze i tańsze.

Budowa DeFI

Finanse zdecentralizowane składają się z czterech głównych warstw:

1. Warstwa Rozliczeniowa (warstwa zero): Jest to podstawowa struktura ekosystemu, na której opierają się pozostałe transakcje. Obejmuje ona technologię blockchain oraz kryptowaluty.
2. Protokoły: Ta warstwa obejmuje standardy i zasady zarządzania operacjami i innymi działaniami. Jej celem jest zapewnienie płynności całemu ekosystemowi finansów zdecentralizowanych.
3. Aplikacje: Jak sama nazwa wskazuje, w tej warstwie znajdują się wszystkie dostępne użytkownikom aplikacje. Tutaj można znaleźć DEX-y oraz platformy pożyczkowe.
4. Agregacja: Agregatory tworzą tę warstwę, która łączy aplikacje z warstwy trzeciej. To właśnie w tej części ekosystemu dokonuje się transferów pieniędzy oraz maksymalizacji zysków. Tutaj odbywa się także pożyczanie środków i wymiana walut.

Usługi zdecentralizowanych finansów

Możliwości zdecentralizowanych finansów są nieograniczone. Spekuluje się, że zapoczątkowały one nową erę na rynku finansowym, poprzez wprowadzanie nowych, nieznanych rozwiązań. Opiszemy teraz usługi, które oferuje nam ten nowy sektor gospodarki.

Jak już mówiliśmy – kredyty i pożyczki, które są możliwe za pomocą przeznaczonych do tego platform. Ekosystem tych aplikacji w całości opiera się na technologii blockchain. Działa bez interwencji stron trzecich i administracji. Użytkownicy łączą się z siecią i zarządzają swoimi zasobami, bez względu na lokalizację. Takie platformy są w całości samowystarczalne. Liderami wśród platform pożyczkowych i kredytowych są: Maker, Compound, Aave.

Gdy rozmawiamy o finansach zdecentralizowanych, nie możemy pominąć zdecentralizowanych giełd, znanych jako DEX-y. To właśnie na tych giełdach możliwa jest wymiana aktywów cyfrowych bez pośrednictwa instytucji centralnej władzy. Dlatego też stają się one coraz bardziej popularne wśród społeczności kryptograficznej. Jak to działa? Wszystko opiera się na algorytmie peer-to-peer, czyli bezpośredniej wymianie między kupującym a sprzedającym. Inwestorzy nie muszą przenosić swoich aktywów na giełdę, co minimalizuje ryzyko potencjalnej kradzieży lub ataku hakerskiego. Decentralizacja handlu na tego rodzaju giełdach jest skuteczną barierą przed manipulacją cenową.

Prostota wymiany usług i towarów jest możliwa dzięki zdecentralizowanym rynkom i ich strukturze. Procesy transakcyjne kupna i sprzedaży są realizowane za pomocą smart kontraktów, które przeważnie opierają się na technologii Ethereum. W przeciwieństwie do platform takich jak Allegro, nie istnieje tu żadna centralna instytucja, która nadzorowałaby cały rynek i ustalała odgórne zasady.

Zdecentralizowane finanse – plusy i minusy

Nie wszystko złoto, co się świeci. Jak każdy system finansowy, również i DeFi ma swoje plusy i minusy. Mimo że w większości widzimy tę nowatorską usługę w samych superlatywach, nie oznacza to jednak, że jest tak nieskazitelna. Skupmy się najpierw na zaletach: 

1. Zdecentralizowane finanse oferują pełną kontrolę nad Twoimi finansami.
2. Redukują liczbę pośredników transakcji do minimum dzięki algorytmowi peer-to-peer.
3. Oferują niskie koszty transakcji kupna i sprzedaży.
4. Platformy DeFi w dużej mierze opierają się na istniejących blockchainach, co sprawia, że są odporne na awarie.
5. Użytkownicy ekosystemu mogą monitorować transakcje i zmiany, które zachodzą, korzystając z technologii “open source”.
6. Zdecentralizowane finanse są dostępne przez całą dobę, wymaga jedynie dostępu do Internetu.
7. Brak cenzury – to użytkownik samodzielnie podejmuje decyzje dotyczące wydatków, bez ingerencji instytucji.
8. Zapewniają anonimowość.
9. Umożliwiają weryfikację inteligentnych umów poprzez dostęp do kodu.
10. Są odporne na próby oszustwa oraz ataki hakerskie.

Omówiliśmy już korzyści tego systemu, zauważając, że są one liczne. Teraz przyjrzyjmy się jednak jego potencjalnym wadom:

1. Mała optymalizacja i liczne błędy: DeFi znajduje się w wczesnym etapie rozwoju, co wiąże się z ograniczoną optymalizacją i obecnością licznych błędów.
2. Wolniejsze działanie: Większość aplikacji DeFi działa wolniej niż ich scentralizowane odpowiedniki z powodu skomplikowanej natury blockchainów. Jednak nadal trwają prace nad rozwiązaniami mającymi na celu zwiększenie skalowalności systemu.
3. Zagrożenie atakami hakerskimi: Mimo że kody blockchain są publicznie dostępne, istnieje ryzyko wykorzystania przez hakerów nawet najmniejszych luk w zabezpieczeniach.
4. Nieodwracalność zmian w blockchainie: Wprowadzone zmiany w blockchainie są trwałe i nieodwracalne, co oznacza, że błędne transakcje mogą być kosztowne.
5. Indywidualna odpowiedzialność: Użytkownicy sieci DeFi ponoszą osobistą odpowiedzialność za wszelkie popełnione błędy, co może prowadzić do utraty środków.
6. Skomplikowana terminologia: Inwestowanie w DeFi wymaga zrozumienia skomplikowanych terminów i pojęć, co może stanowić wyzwanie dla nowych użytkowników. Jednak zawsze można skorzystać z pomocy ekspertów, takich jak my 🙂

Podsumowanie

Warto pamiętać, że to, co oferuje DeFi, stanowi zupełnie nowy paradygmat w systemie finansowym, dlatego też w świecie kryptowalut jest często nazywane “otwartymi finansami”. To podejście zakłada stworzenie usług, zarówno online, jak i tradycyjnych (np. kantorów kryptowalutowych), które są zupełnie odmienne od klasycznego modelu bankowego. Celem jest uczynienie finansów bardziej dostępnymi i pozbawionymi cenzury oraz dyskryminacji, które czasem występują w tradycyjnym systemie finansowym.

Wymieniaj kryptowaluty z Kanga Exchange